ArtEZ Zwolle 2016
Kunstacademies zijn jarenlang een soort kloosters geweest, instituten die hun studenten zo lang mogelijk binnenhielden. Kijk eerst maar eens naar jezelf, voordat we je naar buiten laten. Dit is de laatste jaren nogal omgeslagen; kunstacademies moeten zichtbaar zijn.
De kunststudent moet zich bezig gaan houden met commerciële zaken. Hoe verdien je geld? Hoe organiseer je exposities? Hoe vraag je fondsen aan? Naast je kunstenaarsbestaan dien je ook entrepreneur te worden. Iets wat je voorheen na je opleiding in je eentje moest zien uit te vogelen, begint nu een groot onderdeel van de studie te worden. Meer begeleiding en voorbereiding op ‘het veld’. Wat in principe niet kwalijk is, maar waar ligt nu eigenlijk de nadruk? En wat zijn de consequenties? Gaan deze nieuwe invloeden over het ondernemerschap ten koste van de ontwikkeling van de beeldmaker?
Ik bezocht de eindexpositie van ArtEZ Zwolle. Een kunstacademie die de naam heeft een ‘kloosteracademie’ te zijn. Ook deze academie is aan het veranderen. Dit jaar exposeerden vijfentachtig studenten in de Grote Kerk van Zwolle, dit is het tweede jaar dat de studenten niet in de academie exposeren, maar daarbuiten. Buiten de academie exposeren heeft zowel voor- als nadelen. Exposeer je binnen dan profiteer je van een laatste stukje veiligheid, waardoor er vaak een fantastische eindsprint kan ontstaan. Nadeel zou kunnen zijn; je bent wat minder zichtbaar. Zichtbaar is de expositie in de Grote Kerk zeker, midden in de binnenstad, maar aan de kwaliteit van het werk is duidelijk te zien dat er van een eindsprint geen sprake is geweest. Het werk gaat nergens de diepte in. Dit is grotendeels te wijten aan de plaatsing van het werk. Door de schotten waarop het werk is geplaatst zijn er ‘white cubes’ ontstaan in de ruimte. Aan het plafond zijn grote banners gehangen. Nog nooit was de kerk zo vol. In deze volle kerk komt bijna niets tot zijn recht. Niets heeft de kans gekregen ruimte in te nemen en te groeien.
Maar er was zeker werk dat opviel. Het werk van Lars van Wieren bijvoorbeeld, van de afdeling illustratie. Hij is er geslaagd in deze chaotische ruimte een autonome wereld te creëren. In zijn ruimtelijke werken herkent men invloeden van Folkert de Jongen, zijn tweedimensionale werken vertellen op suggestieve wijze een verhaal. Hij gebruikt grafische technieken, voornamelijk etsen. Dit medium biedt hem zowel mogelijkheden als beperkingen. Hij zoekt snelheid in een medium dat deze eigenschap van nature niet bezit.
Werk dat ook overtuigt is de animatiefilm van Reynaert Vosveld. Een zeer goed getimede korte film, over het willen vasthouden van een moment. Doordat de aandacht gevestigd is op de handelingen van het hoofdpersonage, slaagt Vosveld er in een korte film op subtiele wijze een gelaagd verhaal te vertellen. Een verhaal over vervreemding door tijdverlies en het onvermogen terug te keren.
Het is begrijpelijk dat je je in deze wereld niet vier jaar lang kan begraven, dat je (ook als academie) mee zult moeten bewegen met wat er om je heen gebeurt. Daarentegen mag ArtEZ Zwolle zich eens flink achter de oren krabben en zich afvragen waar de nadruk moet liggen. Laat je je studenten nog één keer zijn of haar grenzen opzoeken en duw je hen er vervolgens een laatste keer flink overheen, binnen de academiemuren? Een academie waar de vrijheid heerst om muren vies te maken, verf klodders rond te smijten en ramen af te plakken met provocerende leuzen. Of neem je je studenten mee naar buiten, zet je ze in een kerk met white cubes, inclusief een kerkcommissie die een brandende of badende Jezus zeker zal afkeuren?
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl