Kiedes van Wouden en Lieneke Hulshof

Eindexamens 2019: Ruimte in de ruimte

19 juli 2019

In de afgelopen weken heb ik namens mister Motley alle eindexamententoonstellingen in Nederland gezien om er vervolgens een aantal artikelen over te schrijven.

In de afgelopen weken heb ik namens mister Motley alle eindexamententoonstellingen in Nederland gezien om er vervolgens een aantal artikelen over te schrijven. Dit jaar zijn dat echter geen lijstjes per bezochte academie met daarin de meest in het oog springende werken, maar artikelen waarin de actuele thema’s, tendensen en ideeën over de wereld onder pas-afgestudeerde kunstenaars beschreven worden. Stukken waarin werken van de Rietveld, Minerva, KABK, ArtEZ en vele andere academies met elkaar in verband worden gebracht, om op die manier een glimp te begrijpen van de tijd waarin we leven en de kunst die daaruit voortkomt. Vandaag verschijnt het laatste artikel uit deze serie en schrijf ik over de jonge kunstenaar van nu die aan één ruimte niet genoeg lijkt te hebben. Met werk van: Janneke Schnell, Anne van den Berg, Matthew James Lanning, Jan Dirk Adams, Dieke Coumans, Dianne van der Heide en Jean-Baptiste Castel.

Op veel academies zag ik architectonische ruimtes of elementen die werden gebouwd in de lokalen van de academie. Deze ruimtes werden niet gebouwd om daar vervolgens werk in te tonen, maar deze ruimtes zijn het werk zelf. Het is misleidend om in ateliers, woonkamers, abstracte omgevingen en gekopieerde kantoren rond te lopen binnen de context van een tentoonstelling, omdat je als bezoeker verwacht dat er binnenin nog iets anders dan de ruimte zelf te zien is. Maar dat wat decor lijkt, blijkt eigenlijk acteur te zijn.

Deze ruimtes scheppen enerzijds een nieuwe werkelijkheid binnen de omgeving van de eindexamenexpositie of refereren naar een plek buiten de academie. Ze belichamen herinneringen, verbeeldingen, of juist het gewone, alledaagse. De architectonische ruimtes die worden gepresenteerd als autonome kunstwerken kunnen anderzijds ook worden gezien als een vorm van institutionele kritiek. De jonge kunstenaars lijken ermee te willen zeggen dat ze niet meegaan in hun toegewezen ruimte en de daarbij horende regels. Ze scheppen een eigen afkadering waarin ze willen opereren.


 


 

Janneke Schnell, Zonder titel, 2019. Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam.
Heeft Janneke Schnell haar herinneringen in haar werk willen verwerken? Aan haar grootouders misschien, aan tijden die voorbij zijn in ieder geval. Het oubollige behang, de donkerbruine meubels, het kruis met Jezus eraan, de truttige lampenkappen – tot wie behoorden ze? Wellicht is het stellen van die vraag helemaal niet van belang. Laat het werk van de kunstenares juist zien dat interieurs inwisselbaar en willekeurig zijn, en iedereen – hoe divers we ook willen zijn – uiteindelijk bij hetzelfde eindpunt uitkomt.


 

Anne van den Berg, Playground Show, 2019. AKV St. Joost, Den Bosch.
Anne van den Berg heeft een slimme keuze gemaakt toen ze besloot haar eigen ruimte te bouwen binnen de tentoonstellingsruimte. Hierdoor heeft ze zich namelijk los kunnen maken van de overheersende architectuur van het academiegebouw van AKV St. Joost in Den Bosch. Bij het betreden van de ruimte stapt de toeschouwer daadwerkelijk een andere wereld in. Een wereld waarin de zintuigen uitgedaagd worden door de aanwezigheid van verschillende structuren, kleuren en objecten: de kunstenares is van mening dat het blijven stimuleren van de hersenen, door middel van zintuiglijke prikkels, blijvende persoonlijke ontwikkelingen bevordert. 


 

Matthew James Lanning, Zonder titel, 2019. Koninklijke Academie van Beeldende Kunst, Den Haag.
Waarom ziet water er niet uit als een stroperige massa? Kan de zwaartekracht eigenlijk niet worden omgedraaid en is er een mogelijkheid om gasvorming anders te visualiseren? Dit zijn precies het soort vragen waar Lanning op doelt wanneer hij stelt dat videogames zich verhouden tot het opnieuw verbeelden van representatie. Deze installatie van Matthew James Lanning bestaat uit een ruimte die aan drie kanten open is en waar men doorheen kan lopen. Er kunnen een aantal mensen tegelijkertijd de ruimte betreden en alles is volledig belicht. Aan de muren en op de vloer kan de toeschouwer vele lagen van materialiteit aanschouwen. Laag, op laag, op laag aan materiaal. De hele ruimte is in de basis een Sketch-upbestand dat hij digitaal heeft getekend. Zo dient deze technologische applicatie als een onzichtbare, materiële basis voor zijn gehele werk. Het wifisignaal als grondslag voor zwaar beton, en de pixel als oorsprong van een gegoten vloer. 


 

Jan Dirk Adams, Beautiful Room, 2019. Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag.
‘Do not aim for any thing in particular. If you stand very still, casually move or stroll around!, you will hear the echo still. Kid you better look around! How long did you stay in this beautiful room? Do you know how many words Siilva’s thesis has? Pling. Whims of dus cover the floor like loads of canoes next to each other. Or like the three trunks under water. Big grey blue clear windows. Sean Penn wears a grey suit, looking up the big windows and looking right at you.’ – Jan Dirk Adams


 

Dieke Coumans, The Dirt Cube, 2019. AKV St. Joost, Breda.
Dieke Coumans heeft een grote drang om de wereld om haar heen beter te willen begrijpen. In de laatste maanden van haar studie nam ook de informele ruimte een steeds grotere plaats in. In haar werk wordt het lokaal dat ze met haar medestudenten deelde centraal gesteld, hieruit is de Dirt Cube ontstaan. De kunstenares speelt in dit werk met de tegenstellingen tussen formeel en informeel. De binnenkant van haar Cube is namelijk alles wat de White Cube niet is: rommelig, chaotisch, verwijzend naar de werkelijkheid, vies. En informeel dus. Echter, de buitenkant van de Cube is veel formeler omdat ze die heeft ingezet als drager van haar andere werken, geheel volgens de standaarden van de White Cube.


 

Dianne van der Heide, Lora Gap, 2019. Minerva Academie, Groningen.
Dianne van der Heide maakte een video over Lora Gap, een wezen uit het verleden dat opnieuw relevantie probeert te verkrijgen in de huidige tijd. Ondanks de weinige kennis die Lora Gap heeft over mensen en de huidige stand van zaken in de maatschappij probeert ze contact te maken met anderen via social media. De dingen die ze via social media leert over de mens archiveert ze in haar ‘Gap archives’. De kunstenares toonde de film in de context van de wachtruimte van het archief. Een burgerlijke omgeving met een kamerplant, een goedkoop kantoormeubel, een bosje nepbloemen en een kattenbeeldje. Hoe de mens zijn omgeving vormgeeft zegt misschien nog wel het meest over hem.


 

Jean-Baptiste Castel, Camera 1, 2019. Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag.
Deze kunstenaar studeerde af aan de opleiding Non Linear Narrative. Hiervoor maakte hij een animatievideo (bekijk fragmenten van de video op zijn instagrampagina) waarin een huis vanuit verschillende perspectieven en dimensies wordt vertoond. Camera’s bewegen zich via een rails door het huis en worden steeds destructiever. De camera’s botsen tegen het meubilair en verwoesten de ruimte. Totdat de camera’s zich door een door heen bewegen en de ruimte erachter weer het oorspronkelijke huis blijkt te zijn. Jean-Baptiste Castel heeft een ruimte weten te creeëren waarin de camera’s zich los van tijd en ruimte kunnen bewegen.

Advertenties

Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl

#mc_embed_signup{ font:14px Riposte, sans-serif; font-weight: 200; } #mc_embed_signup h2 { font-size: 3.6rem; font-weight: 500 } #mc_embed_signup .button { border-radius: 15px; background: #000;} #mc_embed_signup /* Add your own Mailchimp form style overrides in your site stylesheet or in this style block. We recommend moving this block and the preceding CSS link to the HEAD of your HTML file. */

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

* verplicht
Email formaat
(function($) {window.fnames = new Array(); window.ftypes = new Array();fnames[0]='EMAIL';ftypes[0]='email';fnames[1]='FNAME';ftypes[1]='text';fnames[2]='LNAME';ftypes[2]='text'; /* * Translated default messages for the $ validation plugin. * Locale: NL */ $.extend($.validator.messages, { required: "Dit is een verplicht veld.", remote: "Controleer dit veld.", email: "Vul hier een geldig e-mailadres in.", url: "Vul hier een geldige URL in.", date: "Vul hier een geldige datum in.", dateISO: "Vul hier een geldige datum in (ISO-formaat).", number: "Vul hier een geldig getal in.", digits: "Vul hier alleen getallen in.", creditcard: "Vul hier een geldig creditcardnummer in.", equalTo: "Vul hier dezelfde waarde in.", accept: "Vul hier een waarde in met een geldige extensie.", maxlength: $.validator.format("Vul hier maximaal {0} tekens in."), minlength: $.validator.format("Vul hier minimaal {0} tekens in."), rangelength: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1} tekens."), range: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1}."), max: $.validator.format("Vul hier een waarde in kleiner dan of gelijk aan {0}."), min: $.validator.format("Vul hier een waarde in groter dan of gelijk aan {0}.") });}(jQuery));var $mcj = jQuery.noConflict(true);

Meer Mister Motley?

Draag bij aan onze toekomstige verhalen en laat ons hedendaags kunst van haar sokkel stoten

Nu niet, maar wellicht later