Zomertip: Als niets ons meer kan redden – over The Same Room van Minne Kersten

Het videowerk duurt zes minuten en drieënveertig seconden en ik was de hele tijd bang dat het te saai zou worden voor de twee meisjes die voor me zaten. De slaapkamer die we zagen vult zich langzaamaan met water. We zagen een koptelefoon dansen onder het oppervlak, we zagen overhemden opzwellen.

Filmsets maakt Minne Kersten, op levensgrote schaal. In dit geval dus een waarachtige slaapkamer. Op deze sets laat ze elementen los waarop ze geen controle kan uitoefenen. In Constant Companion was dat element een raaf die objecten opnieuw rangschikt. In The Same Room is dat element water.
Ik sprak Minne drie jaar geleden, toen ze op het punt stond dit werk te maken. Over dat proces zei ze: ‘Ik ben nu een ruimte aan het maken in mijn studio, die ik vervolgens transporteer naar een waterfaciliteit in Delft. Daar hebben ze enorme bassins in golfbaden waarin ze metingen doen om overstromingen te voorkomen. Het is een bedrijf dat proeven uitvoert voor overheden en havens. Ze maken modellen waarin ze de erosie van een dijk proberen te berekenen of de bewegingen van schepen in havens. Hoe kunnen we natuurlijke kracht behouden en controleren is daar de vraag? Ik gebruik die ruimte juist voor het tegenovergestelde. Ik maak juist een ruimte die wel wordt overgenomen door water.’

Ze gebruikte de ruimte die ze zelf bouwde om het allemaal eens goed mis te laten gaan. Maar de ramp toont The Same Room niet op spectaculaire wijze. Het werk laat zich niet kennen als een waarschuwing.
Naarmate de kamer zich met water vult, komt er meer en meer rust. Juist omdat de ramp zich overduidelijk toch wel voltrekt, en de toeschouwer niet kan ingrijpen, wordt die op een prettige manier verlamt. Dit water sust, zoals heet badwater dat doet.
Het werk deed me denken aan wat een vriendin me eens vertelde. Haar moeder zwom jaren geleden in zee. De stroming voerde haar mee en ze kon het niet winnen van de stuwing. Het water won het van haar lichaam, en maakte het haar onmogelijk adem te halen. Ze begon kleuren te zien, vormen. Prachtige dingen terwijl ze begon te verdrinken.
De moeder van mijn vriendin werd gered. En wat ze zich blijft herinneren zijn die fabelachtige kleuren en vormen die zich openbaarden. En de wens om precies daar dichtbij te blijven. In de gevaarlijke diepte van de troostende, bedwelmende zee.

The Same Room is nu te zien in het Amsterdam Museum, in de groepstentoonstelling Refresh Amsterdam #3 – Imagine the Future.