Essay

Becky, de Barbie die in een rolstoel zat, vergezelde Mira Thompson in haar kindertijd naar school, naar de dokter, naar de winkel. Zo ontdekte Mira hoe slecht de wereld op het hulpmiddel van haar plastic vriendin was uitgerust. Het brengt haar bij een serie postzegels die werden uitgegeven in het International Year of Disabled People in 1981, en bij de zin en onzin van representatie. In haar reeks artikelen voor Land zonder grenzen licht Mira uit hoe handicaps en kunst verbinding met elkaar kunnen krijgen.

Mothering Myths verscheen in vertaling in het boek dat Laurie Cluitmans en Heske ten Cate samenstelden voor Mothering Myths: An ABC of Art, Birth and Care – een publicatie die moederschap onderzoekt door de lens van kunst. Vanuit een transhistorisch en intersectioneel perspectief bevraagt het boek literatuur, kunst, clichés en mythes rond moederschap.’Wanneer je de grote standaardwerken van de westerse kunstgeschiedenis er op naslaat, lijkt ‘moederschap’ met name te bestaan in de belichaming van één vrouw: de heilige maagd Maria, die sereen, zorgzaam en liefdevol de zoon van God (vaak veel prominenter in beeld) draagt: op haar arm, aan haar borst, of later in haar leven, dood op schoot. Je zou kunnen beargumenteren dat zelfs zij, zó vaak afgebeeld en zó iconisch, slechts een flat character is in een groter verhaal dat niet om haar draait, noch om alle genot en grillen van het ouderschap.’  

De bruine kroeg dreigt te verdwijnen. Het CBS meldde dat er in iedere week van 2023 zo’n drie bruine cafés hun deuren voorgoed sloten. Deze tendens vormt het vertrekpunt voor ‘doesn’t last then, does it?’ – een tentoonstelling van het resort in café de Souffleur in Groningen. Adriënne van der Werf schreef een ode aan de bruine kroeg: ‘Misschien is dat wel de schoonheid van zulke plekken: herinneringen sterven met de mensen die er waren en krijgen geen plek in geschiedenisboeken of archieven. In een wereld die steeds generieker wordt, waarin steden op elkaar beginnen te lijken, waarin alles gedocumenteerd moet worden – met telefooncamera’s en Google-reviews – zijn juist de plekken die zich daaraan onttrekken van een andere orde.’

Vandaag opent Shana de Villiers’ solotentoonstelling I am Frankie, and you still love me bij Das Leben am Haverkamp. Vlinder Verouden schreef een essay naar aanleiding van een gesprek met Shana. ‘Volgens Shana dragen we allemaal schaamte met ons mee, sommigen meer dan anderen. Vooral degenen van ons die gemarginaliseerd en zodanig gemonsterd zijn, als monsters worden bejegend, voelen veel schaamte.’ […] ‘De expositie zet de bezoeker op het verkeerde been, houdt een spiegel voor, laat ons afvragen wie of wat het monster is: de indringer of de afwezige, en in hoeverre we zelf betrokken zijn in het monsterproces.’

Lieneke Hulshof bezocht I Think U Did Something To Me, And Now It’s In Everything I See And Do in Het Nieuwe Domein in Sittard. Deze tentoonstelling toont het werk van collectief SAAC (Sexually Abused Artists Collective). ‘Wat ik in de zalen aanschouw strookt niet met het collectieve beeld dat ik daarvan ken; een agressief zwart-wit verhaal. De kunstwerken verbeelden meer én minder dan een ervaring van geweld. Ze zijn diffuus én expliciet, lichtvoetig én uiterst zwaar.’

Aanstaande zaterdag 29 maart 2025 opent in Kunstmuseum Den Haag de tentoonstelling New New Babylon – Visions for Another Tomorrow. Zippora Elders is gastcurator van New New Babylon. Ter gelegenheid van deze tentoonstelling en van het boek Playing Constant , het sluitstuk van het project Constant 101 dat in juni bij Jap Sam Books uitkomt, verschijnt vandaag op Mister Motley een voorpublicatie van Zippora’s essay Constant Spelen: een meanderende, dynamische reflectie op de omvangrijke nalatenschap van Constant, bekeken met de ogen van vandaag, in de geest van Constant.

Lieneke Hulshof schreef over het werk van Thierry Oussou dat nu te zien is in buitenplaats Kasteel Wijlre. Oussou belicht in zijn werk het sociale aspect en de (on)zichtbare relaties tussen landarbeiders, en de afstand van mensen tot die grond. Er is bij Oussou geen hiërarchie tussen plant, dier en mens en deze verbondenheid komt tot uiting in zijn werken en de manier waarop deze tot stand komen.

Katinka van Gorkum schreef een cyclisch essay naar aanleiding van de praktijk van ontwerpstudio MAISON the FAUX. In hun tentoonstelling GLAMPUSS bij Das Leben am Haverkamp spelen ze met de figuur van Krampus, een demonisch wezen uit de Alpinistische folklore. Dat resulteert in een installatie waarin Krampus een remake krijgt geïnspireerd op beelden van de in bontjassen gehulde Olsen Twins. In de installatie onderzoekt MAISON the FAUX paganistische symbolen en rituelen: hoe deze eerst door het christendom werden geassimileerd en hoe deze nu worden opgeslokt door het kapitalisme als semi-spirituele handelswaar.

Het Not Surprised Collective verzocht het Stedelijk Museum Amsterdam in juni ’24 om Ahmet Öğüts Bakunin’s Barricade in te zetten voor protesten. Het collectief voelde zich genoodzaakt de stem van de beeldende kunsten te laten horen tegen de voortdurende genocide. Het werk werd in 2020 door het museum verworven, en ligt sindsdien in afwachting in het depot. Maar de barricade begon een eigen leven te leiden, en werd zo gevangen in het kruisvuur van het politieke discours. De plotselinge relevantie ervan kwam voort uit stilistische overeenkomsten met de bouw van studentenkampementen tijdens de pro-Palestinaprotesten van mei 2024 én uit de conceptuele schoonheid ervan – een barricade die niet alleen ontworpen was als een symbool, maar ook als iets inzetbaars, om te worden gebruikt op momenten van sociale transformatie.

The Not Surprised Collective requested deploying Ahmet Öğüt’s Bakunin’s Barricade from the Stedelijk Museum, in June. They felt compelled to bring the voice of the visual arts to the resistance that other fields were already showing against the ongoing genocide. Purchased in 2020, the work has since been kept in storage, in waiting. But the barricade began to live a life of its own, caught in the crossfire of political discourse. Its sudden relevance sprang from stylistic similarities to student encampment for Palestine constructions from May 2024, and from its conceptual beauty—a barricade designed not only as a symbol but as something deployable, to be used in moments of social transformation, via the contract that accompanied it.

Het Stedelijk Museum Amsterdam is gebouwd met donaties van families die hun fortuin verdienden met gedwongen arbeid op koloniale plantages. Dat benadrukte Renzo Martens wederom tijdens zijn Badkuiplezing in het museum. Ook groef hij in navolging van Jan Dibbets de fundamenten van het Stedelijk uit. Berber Meindertsma woonde zowel de lezing als de performance bij en vraagt zich af of het Martens gaat lukken het museum van binnenuit te veranderen.