Een archeoloog van onze foute tijd — in gesprek met Guillaume Bijl (1946 -2025)
Eerder deze maand overleed de Antwerpse pionier Guillaume Bijl (1946 -2025). Aan het begin van zijn loopbaan maakte Bijl vooral transformaties van kunstruimtes. In een beursstand op de Kunstbeurs van Bazel in 1984 installeerde hij een pseudolampenwinkel en begon zijn hyperrealistische spel met de werkelijkheid. Het werk sloeg in als een bom. Hij becommentarieerde daarmee het Belgische staatsbeleid om bestaande kunstruimtes andere functies te geven. Hij reageerde daarop door presentatieruimtes in te richten als reisagentschap of autorijschool, een schietoefenzaal of een vergaderzaal. Vandaag herpubliceren we het interview dat Alex de Vries eerder met hem voerde.
Land zonder grenzen: je aanpassen aan je mogelijkheden en je grenzen is geen falen – in gesprek met Gijs Verhoofstad
Jam van der Aa spreekt in haar reeks Land zonder grenzen over neurodivergentie met kunstenaar Gijs Verhoofstad. Gijs presenteert zich als iemand die bepaalde dingen niet wil, niet als iemand die niet kan. ‘Toch vraag ik me af,’ schrijft Jam, ‘wanneer is iets een kwestie van willen of van kunnen meedraaien? Wat ik me ook afvraag: hebben neurotypische mensen daar wel een realistisch beeld van? Van het niet-kunnen? Mij lukt het bijvoorbeeld niet om te stofzuigen, uit mezelf. Ik kan de stofzuiger midden in mijn woonkamer zetten, er zeventien keer overheen struikelen, maar nee.’
De kunstenaar-moeder heeft ‘trut’ op haar voorhoofd staan
“Put the mom in MoMA” en: “What happens to the avant-garde when the mother laughs?” zijn enkele van de leuzen die te lezen zijn op de spandoeken van Mothernism, een installatie van Lise Haller Baggesen. Al twaalf jaar lang reist Baggesen rond met variaties op de installatie die bestaat uit een tent, spandoeken, een geprinte mindmap. Het werk is nu te zien als onderdeel van Good Mom Bad Mom in het Centraal Museum. Met Lieneke Hulshof gaat Baggesen in gesprek over wat haar werk op dit scharniermoment betekent: ‘Mothernism is een utopische plek over zorg en de politiek die zich om zorg heen afspeelt. We hebben zo lang niet gepraat over het moederschap in de kunst. Ik wil het nu blijven tonen en erover blijven praten.’
Greep op het leven – op atelierbezoek bij Nynke Deinema
De gespreksonderwerpen tuimelen over elkaar heen als Alex de Vries op atelierbezoek gaat bij Nynke Deinema. Hij vraagt haar naar het ontstaan van haar kunstenaarschap en de aard van haar werk. Dat de kunst een onvermijdelijke bestemming voor haar is, blijkt uit alles, maar die praktijk is niet vanzelfsprekend tot stand gekomen. Er is zoveel gaande in haar leven dat het haar soms overweldigt. Met haar werk slaagt ze erin daar greep op te krijgen.
Land zonder grenzen: Kom niet aan mijn gezin!
Zorg en moederschap. Binnen korte tijd lijken deze thema’s overal aanwezig binnen de kunstwereld. Voor onze serie Land zonder grenzen zal schrijver en kunstenaar Mirthe Berentsen de komende maanden werken aan een serie over het systeem waar die twee samenkomen: het gezin. In haar eerste bijdrage een interview met de Duits-Britse schrijver en zelfbenoemde marxistisch feminist Sophie Lewis, die met werken als Abolish the Family (2022) en Full Surrogacy Now (2019) veel stof heeft doen opwaaien.
Land zonder grenzen: ‘Mijn kritiek op het gezin is systeemkritiek, maar mensen ervaren het als kritiek op hun privésituatie’
Welke mate van ontoegankelijkheid ervaren ouders van opgroeiende kinderen? Met kunstenaar en schrijver Mirthe Berentsen praten Maurits de Bruijn en Laure van den Hout over het ontmantelen van het kerngezin, het belang van niet-betaalde oppassen en de overlap tussen verschillende emancipatoire bewegingen. ‘Dit is geen issue van wel- en niet gezinnen, we snappen ook wel dat feminisme niet een vrouwenprobleem is. Hoe we het gezin hebben ingericht is problematisch voor ons allemaal. Dat we zelf kunnen kiezen hoe we wonen, leven en zorg verdelen, is nu vrijwel onmogelijk.’
De ironie wil dat hij Mooij heet – op atelierbezoek bij Olaf Mooij
Alex de Vries ging op bezoek bij Olaf Mooij. ‘Het atelier van Olaf Mooij is een grote werkruimte en tegelijkertijd een opslagloods, een garage en een depot, een geluidsstudio, een natuurhistorisch researchcentrum en een montagehal, een mediatheek en een archief, een denk- en maakplek, een feestruimte en een schaftkeet. Alles zit erin.’
In gesprek met Laure van den Hout: ‘Om ons heen kalft het culturele veld steeds verder af.’
Na twintig jaar dreigt het einde voor kunstplatform Mister Motley. Hoofdredacteur Laure van den Hout lanceerde een noodcampagne, maar ziet de crisis vooral als symptoom van een groter probleem.
Land zonder grenzen: niet waargenomen willen worden – in gesprek met Marie Reintjes
Een gekke worsteling, is het voor Marie Reintjes: Haar sociale angst die maakt dat ze zich wil verstoppen, terwijl ze ook aandacht wil voor haar werk, haar schilderijen. Voor haar reeks Land zonder grenzen interviewt Jam van der Aa de kunstenaar over haar doeken die de uitwerking van poëtische raadsels bezitten, Maries wens niet waargenomen te willen worden en de flexibiliteit die ze in het schilderen vindt maar in het dagelijks leven soms moet ontberen.
‘Hoezo moet ik iets worden? Ik ben al wat.’ – 0p atelierbezoek bij Raymond Boekelder
In het werk van Raymond Boekelder (Groenlo, 1962) is de menselijke figuur een onontkoombare verschijningsvorm. De mensen die hij tekent zijn geen personages, maar hebben door hun contouren een nadrukkelijke aanwezigheid die ik op mezelf en de mensen in mijn omgeving kan betrekken. Alex de Vries bezocht zijn atelier.
Land zonder grenzen: automatische spierspanning die je niet meer kan ontspannen – in gesprek met Odette van Heesbeen
Jam van der Aa gaat voor haar derde tekst in de reeks Land zonder grenzen in gesprek met literary bioartist Odette van Heesbeen. Odette vertelt over hoe ze steeds tegen de grenzen van de systemen aanliep: die van de academische wereld, van de taal, het kapitalisme, de zogenaamde gender-binariteit. ‘Hoeveel er vanbinnen gebeurt is niet naar buiten te brengen via de ‘normale’ manier van een lineaire verhaalstructuur en eentaligheid. Mijn hoofd bestaat uit dezelfde soort vertakkingen zoals te zien bij een slijmzwam. Het is continu op zoek naar een andere route, naar alle mogelijkheden.’
‘Mijn werk moet over mensen gaan’ – op atelierbezoek bij Reggie Voigtländer
Reggie Voigtländer laat als een kind die veilig onder de tafel is gekropen zien hoe de wereld in haar ogen in elkaar steekt, een wereld waar ze weinig van begrijpt maar die onontkoombaar is, waartegen ze zich verzet en die ze probeert te veranderen. ‘Als je denkt over verzet tegen onrecht in de wereld kun je doorgaans twee dingen doen: je kunt terrorist worden of je conformeren. Het enige alternatief dat ik had, is kunstenaar worden.’ Alex de Vries bezocht het atelier van Voigtländer.
De vrijheid van het niet weten – op atelierbezoek bij Marc Warning
Alex de Vries ging op atelierbezoek bij Marc Warning. Na een loopbaan waarin hij toneelbeelden maakte voor onder meer Onafhankelijk Toneel, Nationale Opera en Toneelgroep Amsterdam wijdt Marc zich sinds 2021 aan zijn carrière als beeldend kunstenaar. ‘Ik heb een manier van doen en werken ontwikkeld waarbij ik niet denk: ‘Ik heb ’t gevonden, maar wat heb ik gevonden?’ Ik probeer te definiëren wat ik nog niet weet of ken. Als je iets nog niet weet, is alles nog mogelijk; de vrijheid van het ‘niet weten’.’
Het is vijf voor twaalf en toch hebben we tien minuten nodig – een interview met de Ambassade van de Noordzee
Op 29 maart opent in het Kunstmuseum Den Haag de tentoonstelling New New Babylon waarin de openingsceremonie van de Ambassade van de Noordzee is opgenomen. Nu de Ambassade een nieuwe fase ingaat, die van ‘spreken’, reflecteert Lieneke Hulshof met Thijs Middeldorp, Christiane Bosman en Harpo ’t Hart op de ‘luisterfase’. ‘Los van het feit dat we niet met de Ambassade konden beginnen zonder te luisteren, is de luisterfase ook functioneel. Door te luisteren verzamel je kennis. En die kennis is geloofwaardig omdat je een rijke argumentatie hebt. Luisteren is dus niet passief, maar juist actief.’
Cartograaf van haar bestaan – op atelierbezoek bij Marjo Postma
Alex de Vries ging op atelierbezoek bij Marjo Postma. ‘Het fysieke van het maken van mijn werk vind ik fijn, want er gebeurt van alles in mijn hoofd terwijl ik het maak. Er ontstaat een fantasiewereld, een eigen universum, als tegenwicht voor wat er in de werkelijkheid gebeurt. Ik ben bezig met een film die tactiel en poëtisch moet zijn, een eigen werk dat niet te letterlijk is.’
Advertenties
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl
Nieuwe artikelen laden...