Institutioneel

Het afgelopen half jaar interviewden Maurits de Bruijn en Lieneke Hulshof voor de podcast Kan niet bestaat niet twintig Nederlandse en Vlaamse kunstenaars over kunstwerken die niet bestaan. Praten over kunstwerken die nooit gemaakt zijn, is praten over ideeën en dromen. De gesprekken gingen daardoor ook over wat dat eigenlijk betekent, slagen en mislukken? In dit essay reflecteert Lieneke Hulshof aan de hand van deze twintig gesprekken op hoe in de ogen van de kunstenaar zelf een succesvolle kunstpraktijk eruitziet en welke onzichtbare mythes, aannames en structuren van het hedendaagse kunstenveld daaraan ten grondslag liggen.

Samen met docent Nederlands Martien Bos bezoekt Roxane Soudagar School – verliefd, verveeld, verslapen in het Fotomuseum Den Haag. In deze ‘fotografische reis door 150 jaar onderwijs’ passeert van alles de revue: volgepakte aula’s, talloze rugzakken, broodtrommels, alerte en verveelde leerlingen, de geur van de gymzaal. Er wordt gekletst, geklierd, gedroomd en geleerd. Roxane en Martien raken in gesprek over het sociale aspect van een school, en hoe dat misschien wel het belangrijkste is. ‘School is een van de weinige plekken waar je écht veel verschillende mensen tegenkomt. Tijdens een opleiding en in je volwassen leven kom je al snel in een soort bubbel terecht.’

In de allereerste aflevering van Kunst is Collectief – de voorjaarsreeks van Kunst is Lang – zijn Tessel Brühl, Roos Pollmann, Flavia Faas en Céline Talens van Questions Collective te gast. Als welke lekkernij voelen zij zich op de dag van de opname? In gesprek met Luuk Heezen vertelt Questions Collective over hoe deze vraag en andere werkvormen bijdragen aan het blijven ontwikkelen van hun collectieve samenwerking, wat het belang is van een opperhoofd per project en over de ongekende kracht van ‘emergency eggs’.

Na de overweldigende indrukken van nieuwigheid, blijft Cécile Verwaaijen met een dubbel gevoel achter na haar bezoek aan het recent heropende Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. ‘Dolend door een labyrint van de pas geverfde zalen vol oude meesters, werd ik overvallen door een enorme teleurstelling. Waar waren de vrouwelijke kunstenaars in dit enorme museum?’

Pleun Gremmen tovert in hun videowerken digitale werelden tevoorschijn, met behulp van 3D-animaties. De onderwerpen van dit werk dringen zich op vanuit frustratie. Zo dompelde Pleun zich onder in extreem-rechtse internetfora en bestudeerde onder meer de geradicaliseerde terrorist die in 2019 in Christchurch 51 mensen vermoorde. Ook maakte hen werken over de baarmoeder, waar Pleun in hun eigen leven diens relatie mee bevraagt.

In een serie publicaties en programma’s onderzoeken Mister Motley en ArtEZ Studium Generale samen met studenten, kunstenaars, schrijvers, wetenschappers en denkers de verbanden tussen tijd, arbeid en ecologie. In het openingsessay van de serie gaat Laure van den Hout aan de hand van de natuur als eerste klok in op een tijdsbeleving die gevormd wordt door toenadering en verwijdering. Denk aan de maan en de zon – dichterbij en weer verder weg – aan donker en licht, eb en vloed. Aan de hand van water en de verschillende gedaantes waarin dat zich aandient, laat Van den Hout zien dat je niet kunt afdwingen in welke staat je bent op welk uur, dat productiviteit in de mate waarop wij het gewend zijn waarschijnlijk veel te veel een geforceerde staat is. Dat maakbaarheid en maakbare tijd grenzen kennen.

In aflevering zeventien van Kan niet bestaat niet gaat Maurits de Bruijn in gesprek met kunstenaar Ignace Cami over een niet-gemaakte langspeelfilm over de alter ego’s van hem en Ward Zwart: Hans & Gaai. Cami vertelt waarom de film er nooit gekomen is, wat de oorsprong is van de alter ego’s Haas & Gaai, en over schaamteloos durven te falen en het niet perfecte te durven tonen.

Els Cornelis (relationeel kunstenaar, docent en onderzoeker HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) en Catelijne de Muijnck (programmamaker ArtEZ Studium Generale) spraken met studenten, docenten, wetenschappers, denkers en makers over hoe de Kunstschool van de Toekomst eruit zou kunnen zien. Het resulteerde in elf interviews waarin onderwerpen aan bod komen als sociale rechtvaardigheid, gedekoloniseerde curricula en inclusieve pedagogiek, maar ook: omgangsvormen, methodologieën, waarden, machtsstructuren en het schoolgebouw. Mister Motley publiceert vandaag een van de stukken uit die reeks, een gesprek met ruimtelijk kunstenaar en ontwerper Jack Bardwell.

In aflevering veertien van Kan niet bestaat niet gaat Maurits de Bruijn in gesprek met Charl Landvreugd over het droomwerk dat hij tot op heden niet gerealiseerd heeft: een muziekstuk dat verschillende culturele achtergronden in een nieuwe vorm samenbrengt. Daarnaast vertelt Landvreugd over hoe hij als Hoofd Onderzoek en Curatorial Practice bij het Stedelijk Museum in Amsterdam ruimte creëert voor anderen, en hoe hij op een artistieke manier probeert wetenschap te bedrijven en met artistieke methodes kijkt naar hoe het museum aankoopt en beleid maakt.