Kolonialisme

Deze week is Anouk De Clercq te gast bij Kunst is Lang. Anouk maakt videowerken, vaak in zwart-wit, waarin de animatie of het gefilmde beeld even belangrijk is als het speciaal daarvoor gecomponeerde geluid. Anouk creëert zachte werelden, waar je als bezoeker wordt verwelkomd en tot rust kunt komen. In de animatiefilm Bird Song zijn twee vogels op een tak de enige levende wezens in een verder lege wereld. Ze passen het lied dat ze fluiten aan op de zon die achter hen op- of ondergaat.

Deze week is Jerrold Saija te gast bij Kunst is Lang. Jerrold onderzoekt via foto’s, sculpturen, video’s en installaties hoe herinneringen worden opgeslagen, of juist vervagen. Samen met Finn Maätita maakte hij de tentoonstelling Tones of the Ecotone, te zien tot en met 14 juni in Foam in Amsterdam, waarin de sagopalm centraal staat. Van die boom wordt op de Molukken eten gemaakt, de takken dienen als bouwmateriaal en de palm wordt zelfs als een soort voorouder beschouwd.

Lieneke Hulshof schreef over het werk van Thierry Oussou dat nu te zien is in buitenplaats Kasteel Wijlre. Oussou belicht in zijn werk het sociale aspect en de (on)zichtbare relaties tussen landarbeiders, en de afstand van mensen tot die grond. Er is bij Oussou geen hiërarchie tussen plant, dier en mens en deze verbondenheid komt tot uiting in zijn werken en de manier waarop deze tot stand komen.

Het Stedelijk Museum Amsterdam is gebouwd met donaties van families die hun fortuin verdienden met gedwongen arbeid op koloniale plantages. Dat benadrukte Renzo Martens wederom tijdens zijn Badkuiplezing in het museum. Ook groef hij in navolging van Jan Dibbets de fundamenten van het Stedelijk uit. Berber Meindertsma woonde zowel de lezing als de performance bij en vraagt zich af of het Martens gaat lukken het museum van binnenuit te veranderen.

Maurits de Bruijn bezocht in het Zeeuws Museum de slavernijtentoonstelling. Hoewel de vroegmoderne Staten van Zeeland verantwoordelijk zijn voor 45 procent van de totale Nederlandse rol in de deportatie van tot slaaf gemaakten, wordt dit slavernijverleden in de provincie nog nauwelijks erkend. Blijk daarvan geven ook de racistische leuzen op het slavernijmonument Kom van Zeus Hoenderop dat maar kort in de openbare ruimte te zien was. Rekenschap afleggen over ons verleden gaat met ongemak gepaard. Dat maakt ook het werk van Buhlebezwe Siwani zichtbaar: ulwela amaza in ROZENSTRAAT toont zwarte performers die op verschillende locaties in Amsterdam en Middelburg ‘dansen’. ‘Vooral de groepschoreografieën maken indruk, ze representeren al die zwarte lichamen die door witte Nederlanders zo onmenselijk zijn behandeld, ze eisen ruimte op en daarmee erkenning.’

Deze week is Elizar Veerman te gast bij Kunst is Lang. Elizar begon als tiener met het portretteren van zijn vrienden op straat, en ontdekte al snel dat fotografie een goed medium is om
meer zichtbaarheid te creëren voor de Molukse gemeenschap en cultuur. Na zijn portretten van meerdere generaties Molukkers in Nederland, richt hij zich op het vastleggen van jonge mannen die leven in de periferieën van grote Europese steden, zoals Amsterdam of Marseille. Op een warme en soms dromerige manier vangt hij in analoge foto’s hoe ze zich via hun bewegingen, kleding en voertuigen profileren en zich hun omgeving eigen maken.

Deze week is Serana Angelista te gast bij Kunst is Lang. Hun werken raken zowel aan persoonlijke herinneringen en familiegeschiedenissen, als aan grotere historische thema’s. In de fotoreeks Promised Land zien we Serana’s vader, die in de jaren ‘70 van Curaçao naar Nederland emigreerde, zijn gezicht en die van andere geportretteerden bedekt met een kauri-schelp, die diende als koloniale valuta, maar ook spirituele waarde heeft in de Afro-Caribische diaspora. 

Deze week is Ahmad Mallah te gast bij Kunst is Lang. De verschrikkingen die nu in Palestina plaatsvinden komen op verschillende manieren terug in zijn werk: op polaroids zien we zijn naakte lichaam, gekneveld en soms geblinddoekt, met daar overheen rauwe streken verf die geweld suggereren en zijn identiteit op de foto uitwissen, zoals dat gebeurt bij de duizenden Palestijnen die worden vermoord. Voor zijn schilderijen kiest Ahmad voor een zachtere verwerking van de continue stroom gruwelijke beelden: ze worden weergegeven in gedempt roze, paars en oranje, en krijgen door de plaatsing van bloemen of een olijfboom op de voorgrond een minder intens karakter.

Ringel Goslinga gebruikt fotografie om de wereld vast te leggen en te bestuderen. Zo portretteerde hij de sociale omgeving van zijn beide gescheiden ouders, om uit te vinden waarom hun levens niet meer bij elkaar pasten. Voor zijn nieuwste project Aluk to Dolo reisde hij zijn opa achterna, die in 1933 besloot als zendingsarts naar het Indonesische eiland Sulawesi te gaan.

Een gesprek met Mirjam Westen, Tina Farifteh en Maurits de Bruijn over de mogelijkheden die er momenteel liggen om als samenleving met elkaar te praten, via de beeldende kunst, over de genocide in Palestina.

Maurits de Bruijn stuitte in Kunstinstituut Melly op een enorme bloempot waar reusachtige parels aan hingen. Ingepalmd (2022) van Susanne Khalil Yusef is een ode aan haar voorouders die parelvissers waren en in Jaffa woonden voordat ze werden verdreven. ‘Een volksverdrijving, een genocide, een Nakba, het lijken abstracte gegevens – voor westerse, geprivilegieerde mensen nauwelijks te bevatten – maar ze leiden tot concrete scheuren, echte pijn. Daar getuigen de sculpturen van Yusef van, ze geven gestalte aan het onvoorstelbare en het weggemoffelde.’

Teilen met blauw water, gekleurd door Reckitt’s Crown Blue Squares. Intens blauw poeder samengeperst tot kleine blokjes, gemaakt om grauwe was optisch witter te maken. Ze vormen het middelpunt van de installatie die Kevin Osepa bij Buro Stedelijk maakte. Sifra Coulet schrijft: ‘Ik vraag me af hoe dit wasproduct is verworden tot spiritueel reinigingsmiddel. Heeft die specifieke functie van het optisch wit maken van textiel daar ook iets mee te maken? Schoon en puur en blank en wit. Het zijn associaties die zeker het afgelopen decennium onder invloed van het dekoloniale denken terecht bevraagd worden.’