De tijd van ons leven – over het werk van Vanessa Baird
Deze zomer rapporteren onze schrijvers over de werken die ze op vakantie tegenkomen. In Museum De Reede in Antwerpen raakte Hanne Hagenaars begeesterd door de rumoerige tekeningen van Vanessa Baird die ze maakt te midden van een huishouden dat veel van haar vraagt. ‘Aan tafel met een stel kinderen, een gezin. Dat lijkt allemaal heel gezellig maar de een kotst de bruine smurrie weer uit, de ander klapt ermee tussen z’n handen en de derde doet Niets.’
Mary Anderson denkt aan Inge Lehmann
In het beeld dat Brigitte Louter voor Beelden in Leiden maakte, vindt een ontmoeting plaats tussen twee vrouwen uit de geschiedenis. Mary Anderson (1866-1953) vond de ruitenwisser uit toen ze zag dat de trambestuurder moest uitstappen om het raam schoon te maken. Inge Lehmann (1888-1993) ontdekte in 1936 dat onze aardkern uit een vloeibare buiten- en een vaste binnenkern bestaat. Door die ontdekking is ons beeld over de binnenkant van de aarde radicaal veranderd.
Stand to love
Voor deze editie van Beelden in Leiden heeft kunstenaar Luis Maly inspiratie gehaald uit het leven en werk van drie vrouwen die zich hebben ingezet voor het redden van de planeet. In de levens van de Hondurese milieuactivist Berta Cáceres, de Duitse politicus en ecofeminist Petra Kelly en Franse filosoof Françoise d’Eaubonne komen voor Maly het ecofeminisme, de dood en het nu samen. Maly onderzocht wie de eigenaars zijn van windparkbedrijven in Nederland, 90 procent van de eigenaren bleek wit en man te zijn. Maly ondervond dat de groene, kapitalistische beweging in Nederland die zichzelf presenteert als redder van de wereld, ingebed is in het patriarchaat.
Een kapel van wilgentakken
Voor Beelden in Leiden liet Kitty Maria zich inspireren door de praktijk van Moniek Toebosch met in het bijzonder de Engelenzender: Wie tussen 1994 en 2000 afstemde op de radiofrequentie die op borden werd aangegeven, kreeg over de gehele lengte van de Houtribdijk engelengezang te horen. Met dit audiokunstwerk wilde Toebosch een persoonlijke schuilplaats bieden, waarbij de auto transformeerde tot een eigentijdse wegkapel. Kitty Maria maakte voor Beelden in Leiden een kapel die is opgebouwd uit dezelfde materialen als waarvan de Houtribdijk is gemaakt.
De geur die bij oma hoort – over My Oma in Kunstinstituut Melly
Oma. Drie letters die een wereld vol associaties en geschiedenis oproepen. In de groepstentoonstelling My Oma in Kunstinstituut Melly vormt die wereld het vertrekpunt. Sifra Coulet bezocht My Oma: ‘Als iets inherent is aan het archetype van de oma, dan is het wel activiteit: doen, zorgen, overdragen, voorleven.’
Grontapu na asitere – een ode aan Sophie Redmond
Voor Beelden in Leiden bracht Jaasir Linger een ode aan Sophie Redmond (1907-1955). Redmond was de eerste zwarte vrouwelijke arts in Suriname en maakte zich sterk voor de Surinaamse bevolking. Redmond droeg altijd een koto en gaf de bevolking voorlichting in Sranantongo, ze zette zich in om de onderklasse te emanciperen en ze liet de kracht en schoonheid van de Afro-Surinaamse cultuur zien. Voor Mister Motley stelde Jaasir Linger een online tentoonstelling samen die een inkijkje geeft in het onderzoek achter zijn werk.
The herbs that be bitter and well smelling – het standbeeld Ada van Holland dat er nooit zou komen
In 1987 opperde de Leidse gemeenteraad om een standbeeld van Ada van Holland (1188-1223) te plaatsen. Het beeld is er nooit gekomen. Op de aangewezen plek van toen heeft Caz Egelie voor Beelden in Leiden alsnog een beeld gemaakt over het leven van Ada. Het nieuwe kunstwerk bestaat uit mallen om zo opnieuw te spelen met de aan- en afwezigheid van de sculptuur en de mystiek die er bestaat rondom haar leven. Voor Mister Motley stelde Egelie een online tentoonstelling samen die een inkijkje geeft in het onderzoek achter hun werk.
Wanneer vrouwen hun betrekking met de wilde natuur bevestigen – over ‘Meidenpracht, vrouwenkracht’ in Museum Kampen
Linde Keja bezocht samen met kunstenaarsduo Vulva verbond de tentoonstelling Meidenpracht, vrouwenkracht in Stedelijk Museum Kampen. Ze raken in gesprek over ‘gezellig boos zijn’ als coping-strategie en de female gaze.
Het landschap dat in ons huist – een ervaringsgericht avondprogramma op 26 april 2024 van Mister Motley en IDFA
Mister Motley en IDFA slaan de handen ineen voor de multizintuigelijke avond Het lichaam dat in ons huist op 26 april aanstaande.
De bramen waren mijn ouders, vrienden en geliefdes – over Blackbird Blackbird Blackberry van Elene Naveriani
De film Blackbird Blackbird Blackberry (2023) van Elene Naveriani zou het seksuele ontwaken van een 48-jarige vrouw verbeelden. Maar sommige mensen zijn zonder seks te hebben veel erotischer dan anderen, schrijft Daan Borrel na het zien van de film.
We werden er onthutsend gewone mensen van – over Marina Abramović in het Stedelijk Museum Amsterdam
Iedere bezoeker van Marina Abramović in het Stedelijk Museum Amsterdam kan zich tegoed doen aan de greatest hits van de grand dame van de performancekunst. Ook Maurits de Bruijn raakt opnieuw begeesterd door klassiekers als The Lovers: The Great Wall, Balkan Baroque, Relation in Time en The Artist is Present. En toch wringt er iets, tijdens zijn bezoek.
Door onze schaamte te bekijken met een liefdevolle blik kunnen we helen – met gynaecologe en seksuologe Esther Nijhuis naar Kinke Kooi
Anna Lillioja gaat op pad in de provincie Friesland. Samen met gynaecologe Esther Nijhuis brengt ze een bezoek aan de tentoonstelling van Kinke Kooi in het Fries Museum. Naar aanleiding van Kooi’s werk raken ze in gesprek over het vrouwelijke, schaamte en de onterechte versmelting van die twee.
Seksuele wezens die kunst kopen – over vrouwelijke seksualiteit die losstaat van de mannelijke blik
Ook veel vrouwen kochten kunst in de zeventiende eeuw, blijkt uit recent onderzoek. Dit weerspreekt de algemene aanname dat kunst in die tijd alleen dóór en vóór mannen werd gemaakt. En suggereert indirect dat sommige kunstwerken achteraf te makkelijk zijn geseksualiseerd. Is dat een bevrijding voor ons nu, vraagt Daan Borrel zich af. ‘Er ontstaat veel ruimte als je de male gaze niet meer zo serieus neemt.’