Empathie

Deze week is Charlotte Dumas te gast bij Kunst is Lang. Chalotte werd al vroeg in haar carrière bekend met haar intieme portretten van dieren, vaak honden of paarden, die zo zijn gefotografeerd dat hun unieke karaktertrekken zich laten zien. Sinds 2012 is ze de dieren ook gaan filmen, bijvoorbeeld in een drieluik over wilde paardjes op het kleine Japanse eiland Yonaguni. Het zijn symbolische, tekstloze films waarin behalve de paarden ook kinderen te zien zijn, die zich op een vergelijkbare manier vanzelfsprekend gedragen.

Deze week is Lotte Werkema te gast bij Kunst is Lang. Lotte maakt fictieve hulpstukken, objecten die je op je lichaam zou kunnen dragen. Ze hebben iets weg van medische braces, maar hebben zo hun eigen functionaliteit: ze krommen je vingers zodat alleen de middelvinger fier overeind blijft staan, ze laten je op je tenen lopen of verbinden je been met dat van iemand anders, zodat je samen kunt lopen.

Anna Lillioja bezoekt de tentoonstelling De laatste dagen van de dorpsgek in Theaterkerk Nes over hoe er om is gegaan met het geestelijk welzijn op het platteland en spreekt bezoekers over hun ervaring. ‘Mensen op het platteland hebben door de geschiedenis heen de neiging gehad om hun emoties letterlijk te verwerken, staat er ook op een bordje verderop in de expositie te lezen. Arbeid werd, naast noodzaak, ook zelfverkozen bezigheidstherapie.’

De film Blackbird Blackbird Blackberry (2023) van Elene Naveriani zou het seksuele ontwaken van een 48-jarige vrouw verbeelden. Maar sommige mensen zijn zonder seks te hebben veel erotischer dan anderen, schrijft Daan Borrel na het zien van de film.

Iedere bezoeker van Marina Abramović in het Stedelijk Museum Amsterdam kan zich tegoed doen aan de greatest hits van de grand dame van de performancekunst. Ook Maurits de Bruijn raakt opnieuw begeesterd door klassiekers als The Lovers: The Great Wall, Balkan Baroque, Relation in Time en The Artist is Present. En toch wringt er iets, tijdens zijn bezoek. 

‘Hoarizonbreed en himelheech’, staat er te lezen op de Terp fan de Takomst die Anna Lillioja met kunstenaar Tina Farifteh bezoekt. Met hun voeten in de Friese klei raken ze in gesprek over het uitgestrekte landschap, hoe niets niet niets is en ontheemd zijn.

Deze week is Anna de Vriend te gast bij Kunst is Lang. In haar werk belicht zij de machtsstructuren tussen menselijke en niet-menselijke dieren. Zo laat ze in een performance horen hoe de baas van een slachthuis denkt en praat over het vermoorden van kalveren zodat hun huid kan worden verwerkt tot ‘mooie producten’. En met een andere performance probeert ze te achterhalen hoeveel autonomie dieren in dierentuinen hebben.

De Palestijns-Syrische kunstenaar S.T.A.T.E.L.E.S.S. zamelt met de verkoop van zijn portrettenserie Lost and Never Found geld in voor het Palestine Children’s Relief Fund. Maurits de Bruijn schrijft over de serie: ‘De werken lijken zoveel mensen wier identiteit is afgepakt weer een gezicht te geven. Dat komt deels door hun letterlijke fluïditeit, de waterigheid waarmee ze zijn geschilderd. Precies die techniek brengt me ook op een andere gedachte: dat deze mensen dreigen te verdwijnen, als we niet oppassen.’

Ook veel vrouwen kochten kunst in de zeventiende eeuw, blijkt uit recent onderzoek. Dit weerspreekt de algemene aanname dat kunst in die tijd alleen dóór en vóór mannen werd gemaakt. En suggereert indirect dat sommige kunstwerken achteraf te makkelijk zijn geseksualiseerd. Is dat een bevrijding voor ons nu, vraagt Daan Borrel zich af. ‘Er ontstaat veel ruimte als je de male gaze niet meer zo serieus neemt.’