Migratie

Lara Bongard droeg een rusteloos gewicht met zich mee, een gevoel van je overal en tegelijkertijd nergens thuis voelen. The Girl Who Crossed the River with a Tablecloth is een persoonlijke queeste naar haar versplinterde wortels in het voormalige Russische Rijk (het huidige Oekraïne). Met dit project doorbrak ze de generatiestilte om te zoeken naar de onzichtbare werelden van haar joodse voorouders. Met ‘Een draagbaar thuis’ schreef ze een essay over dit werk.

Met journalist en columnist Hizir Cengiz bezoekt Maureen Ghazal niet één maar twee tentoonstellingen in het Amsterdamse Foam. Het werk van Ece Gökalp (1988) stelt het landschap centraal, terwijl Ara Güler (1928-2018) vooral mensen fotografeerde. Die combinatie roept vragen op over wie of wat de drager is van het verhaal. ‘Ik vind dat de mens te vaak tot hoofdpersoon wordt gemaakt.’ 

In de reeks Kunst is Collectief ging de redactie in gesprek met Questions Collective, De School, De Onkruidenier, BOG., Lowrey Foley McClane, Club Gewalt, Pink Pony Express, We Make Carpets, BOYBAND, de literaire boyband, Jeanne van Heeswijk en Collectief Z o m e r e n. Hoe geven zij het ‘samen’ vorm? Wat zijn de overwegingen, twijfels, frustraties en overtuigingen die komen kijken bij verschillende vormen van collectiviteit? Naar aanleiding van deze inspirerende gesprekken reflecteert de redactie van Kunst is Collectief op (wat er ten grondslag ligt aan) de behoefte een collectief (te) vormen of een collectieve beweging op gang te brengen en wat er in de praktijk bij komt kijken.

Op dit moment is de eerste grote overzichtstentoonstelling van Saodat Ismailova te zien in het EYE Filmmuseum. Binnen haar werk onderzoekt Ismailova de verbanden tussen de geschiedenis van Centraal-Azië en verschillende vormen van ‘onzichtbare’ kennis en identiteit. Ze slaagt er in collectieve en persoonlijke herinneringen met elkaar te verweven. In 2021 interviewden Elsbeth Dekker en Robbie Schweiger haar. ‘Het proces of intellectuele deel van mijn werk vindt plaats in het Russisch, terwijl het emotionele aspect tot uiting komt in het Oezbeeks.’ 

In aflevering veertien van Kan niet bestaat niet gaat Maurits de Bruijn in gesprek met Charl Landvreugd over het droomwerk dat hij tot op heden niet gerealiseerd heeft: een muziekstuk dat verschillende culturele achtergronden in een nieuwe vorm samenbrengt. Daarnaast vertelt Landvreugd over hoe hij als Hoofd Onderzoek en Curatorial Practice bij het Stedelijk Museum in Amsterdam ruimte creëert voor anderen, en hoe hij op een artistieke manier probeert wetenschap te bedrijven en met artistieke methodes kijkt naar hoe het museum aankoopt en beleid maakt.

Lesia Topolnyk won de Prix de Rome Architectuur 2022 met haar werk No Innocent Landscape, een project over de MH17-ramp. Maurits de Bruijn zocht Lesia op en sprak met haar over hoe ze als architect zoekt naar mogelijkheden tot transformatie, om zo een collectief genezingsproces tot stand te kunnen brengen. ‘Ik wil het perspectief verschuiven, door de wereld vanuit andere ogen te bekijken. Voorbij het menselijke. Een andere omgang vinden met trauma, dat is een utopische of artistieke vraag.’

In 1948 bij het uitroepen van de staat Israël, werden de Palestijnen verdreven van hun huis, haard en eigen land. Susanne Khalil Yusef legt de Palestijnse diaspora vast in haar werk, een geschiedenis waar zij zelf ook onderdeel van uitmaakt. Hanne Hagenaars bezoekt haar in haar atelier.