
Een draagbaar thuis – Lara Bongard over haar werk The Girl Who Crossed the River with a Tablecloth
Lara Bongard droeg een rusteloos gewicht met zich mee, een gevoel van je overal en tegelijkertijd nergens thuis voelen. The Girl Who Crossed the River with a Tablecloth is een persoonlijke queeste naar haar versplinterde wortels in het voormalige Russische Rijk (het huidige Oekraïne). Met dit project doorbrak ze de generatiestilte om te zoeken naar de onzichtbare werelden van haar joodse voorouders. Met ‘Een draagbaar thuis’ schreef ze een essay over dit werk.

Alle manieren waarop het landschap heeft geleden – met Hizir Cengiz naar Foam
Met journalist en columnist Hizir Cengiz bezoekt Maureen Ghazal niet één maar twee tentoonstellingen in het Amsterdamse Foam. Het werk van Ece Gökalp (1988) stelt het landschap centraal, terwijl Ara Güler (1928-2018) vooral mensen fotografeerde. Die combinatie roept vragen op over wie of wat de drager is van het verhaal. ‘Ik vind dat de mens te vaak tot hoofdpersoon wordt gemaakt.’

KUNST IS COLLECTIEF 2/2: Het vormen van een sociaal klimaat
In de reeks Kunst is Collectief ging de redactie in gesprek met Questions Collective, De School, De Onkruidenier, BOG., Lowrey Foley McClane, Club Gewalt, Pink Pony Express, We Make Carpets, BOYBAND, de literaire boyband, Jeanne van Heeswijk en Collectief Z o m e r e n. Hoe geven zij het ‘samen’ vorm? Wat zijn de overwegingen, twijfels, frustraties en overtuigingen die komen kijken bij verschillende vormen van collectiviteit? Naar aanleiding van deze inspirerende gesprekken reflecteert de redactie van Kunst is Collectief op (wat er ten grondslag ligt aan) de behoefte een collectief (te) vormen of een collectieve beweging op gang te brengen en wat er in de praktijk bij komt kijken.

Om onze geschiedenis te presenteren is gedegen en concreet onderzoek in een lokale context noodzakelijk – met Vincent van Velsen naar Kemet in Rijksmuseum van Oudheden Leiden
Samen met Vincent van Velsen bezoekt Fiep van Bodegom de tentoonstelling Kemet. Egypte in hiphop, jazz, soul & funk in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, door het museum zelf ‘een reis door de muziekgeschiedenis, op zoek naar de aantrekkingskracht van het oude Egypte’ genoemd. Van Velsen: ‘Wat ik mis is waarom deze tentoonstelling nu en hier gemaakt is. Het is duidelijk dat ze iets met diversiteit wilden, zoals elk museum tegenwoordig, maar wat was de directe aanleiding voor dit onderwerp, zwarte muziek, gepresenteerd op deze manier?’

Honden, kinderen, kunstwerken – over Once an alien van Semâ Bekirović
Maurits de Bruijn schreef naar aanleiding van de sciencefictiondocumentaire Once an alien van Semâ Bekirović een essay over de vervlechting van ogenschijnlijke tegenstellingen: zwaarte en licht(heid). ‘Voor ouders als die van Semâ en mij moeten nieuwe werelden worden geschapen, omdat de huidige hen nooit heeft verwelkomd, hen niet begrijpt.’

In gesprek met Saodat Ismailova – Tegen ‘onzichtbare’ kennis kun je niet vechten
Op dit moment is de eerste grote overzichtstentoonstelling van Saodat Ismailova te zien in het EYE Filmmuseum. Binnen haar werk onderzoekt Ismailova de verbanden tussen de geschiedenis van Centraal-Azië en verschillende vormen van ‘onzichtbare’ kennis en identiteit. Ze slaagt er in collectieve en persoonlijke herinneringen met elkaar te verweven. In 2021 interviewden Elsbeth Dekker en Robbie Schweiger haar. ‘Het proces of intellectuele deel van mijn werk vindt plaats in het Russisch, terwijl het emotionele aspect tot uiting komt in het Oezbeeks.’

Haagse kunstenaars met elsewheres – naar Stroom met Haider Mukhit
Fabienne Rachmadievs eerste interview voor De ontmoeting brengt haar in haar vroegere woonplaats Den Haag waar ze met de in die stad woonachtige Haider Mukhit Stroom bezoekt. Daar worden nieuwe en bestaande werken van vijf internationale, in Den Haag gevestigde kunstenaars getoond die de definitie van ‘het publieke domein’ bevragen.

KAN NIET BESTAAT NIET: Charl Landvreugd
In aflevering veertien van Kan niet bestaat niet gaat Maurits de Bruijn in gesprek met Charl Landvreugd over het droomwerk dat hij tot op heden niet gerealiseerd heeft: een muziekstuk dat verschillende culturele achtergronden in een nieuwe vorm samenbrengt. Daarnaast vertelt Landvreugd over hoe hij als Hoofd Onderzoek en Curatorial Practice bij het Stedelijk Museum in Amsterdam ruimte creëert voor anderen, en hoe hij op een artistieke manier probeert wetenschap te bedrijven en met artistieke methodes kijkt naar hoe het museum aankoopt en beleid maakt.

Voorbij de menselijke blik naar trauma kijken – in gesprek met Lesia Topolnyk die de Prix de Rome won met een project over de MH17-ramp
Lesia Topolnyk won de Prix de Rome Architectuur 2022 met haar werk No Innocent Landscape, een project over de MH17-ramp. Maurits de Bruijn zocht Lesia op en sprak met haar over hoe ze als architect zoekt naar mogelijkheden tot transformatie, om zo een collectief genezingsproces tot stand te kunnen brengen. ‘Ik wil het perspectief verschuiven, door de wereld vanuit andere ogen te bekijken. Voorbij het menselijke. Een andere omgang vinden met trauma, dat is een utopische of artistieke vraag.’

KUNST IS LANG: Lise Sore
Deze week is Lise Sore te gast bij Kunst is Lang. Lise maakt tekeningen van diens naakte lichaam, die soms metersgroot bungelen in een ruimte, met grafiet op doorschijnende doek. Deze zwart-witte tekeningen zijn de directe vertaling van een foto, genomen op een moment dat Lise een heftige emotie doormaakt.

De deugd van het struikelen – over de Stolpersteine van Gunter Demnig
Op een regenachtige dinsdagochtend worden in Amsterdam-Oost de Stolpersteine gelegd voor de oudtante van Ko van ‘t Hek, en die voor haar broer en haar ouders. De messing steentjes van tien bij tien centimeter zijn een project van kunstenaar Gunter Demnig, die vond dat het herdenken een steeds meer officiële, voorspelbare plechtigheid was geworden waar de betekenis uit dreigde te verdwijnen. ‘Er ligt een belangrijke vraag,’ schrijft Ko. ‘Hoe vertellen we het verhaal van de Holocaust? Hoe vertellen we het aan volgende generaties? Hoe vertellen we het zo dat zowel de kennis als het gevoel van verschrikking doorgegeven wordt?’

KAN NIET BESTAAT NIET: Susanne Khalil Yusef
In de derde aflevering van de podcast Kan niet bestaat niet vertelt de Palestijnse kunstenaar in gesprek met Maurits de Bruijn over de keuze om zich terug te trekken uit een researchgroep die zich bezighield met het realiseren van een herdenkingsmonument voor de Nakba in Rotterdam.

Gewapende dienstbaarheid – over La Servidumbre van Sandra Eleta
Eleta geeft een podium aan vrouwen die veelal over het hoofd worden gezien. Met de serie La Servidumbre (de dienstbaarheid) portretteerde Eleta bedienden in de Panamakanaal-zone, en ze deed dat zo dat de geportretteerden trots en zelfvertrouwen uitstraalden.

Een huis zonder sleutel – over kunst die voortvloeit uit de Palestijnse diaspora
In 1948 bij het uitroepen van de staat Israël, werden de Palestijnen verdreven van hun huis, haard en eigen land. Susanne Khalil Yusef legt de Palestijnse diaspora vast in haar werk, een geschiedenis waar zij zelf ook onderdeel van uitmaakt. Hanne Hagenaars bezoekt haar in haar atelier.

KUNST IS LANG: Atousa Bandeh Ghiasabandi
Deze week is Atousa Bandeh Ghiasabadi te gast bij Kunst is Lang. In haar werk speelt haar geboorteland Iran vaak een rol: in een associatieve video met mijmeringen om er een stuk grond te kopen, of in een schilderij waarin ze zichzelf vastlegt als presentator van het journaal, vanwege de onvermijdelijke vraag om te duiden wat er in Iran gebeurt. Als stadstekenaar van Amsterdam brengt ze situaties van onvrijheid in beeld, terwijl ze aan haar beeldscherm gekluisterd zit om met zorgen en hoop de protesten voor vrijheid te volgen, die op dit moment door dappere Iraanse vrouwen worden gehouden.