Alex de Vries

Atelierbezoek – Wouter Verburgt roept iets op waar hij verf van maakt

12 december 2015

In de schilderijen van Wouter Verburgt (1970) komt vrijwel altijd een aanwezigheid aan de orde die in de verf oplost. Bij het zien van zijn werk vraag je meteen af, of hij nu iets wil aantonen of juist wil verhullen. Er lijkt zich iets in het schilderij te verschuilen. Bij hem is het schilderij een zelfstandige, eigen werkelijkheid waarin zich iets onontkoombaars voordoet waar je geen greep op krijgt. Je ziet niet vaak figuratief werk dat in feite zo’n abstracte kwaliteit heeft. De beelden die hij schildert maken een voorzichtige, tastende indruk, vooral in stemming en atmosfeer. De tegenwoordigheid ervan is echter telkens enigszins schokkend, juist omdat er zich zo weinig in het werk voordoet. Dat weinige is door die omstandigheid meteen heel veel. Er is niets anders en je bent er niet echt op berekend. 




Wouter Verburgt ‘True Story’

Wouter Verburgt is in feite altijd al schilder geweest. Natuurlijks is er een tijd geweest dat hij nog geen schilderijen maakte, maar toen hij er eenmaal mee begon, was het duidelijk dat het zijn manier van uitdrukken was. Door te schilderen gaat hij een verhouding aan met het bestaan, laat hij zien wie hij is en waar hij staat. Dat doet hij niet op een ostentatieve manier, maar juist sterk ingehouden. De mensen die hij schildert doen zich voor in een geïsoleerde staat en in een verlaten omgeving. Ieder schilderij doet zich voor als een vorm van verlatenheid, van solitair bewustzijn. Ook als er twee mensen zijn geschilderd staat er iets tussen hen in, een boom bijvoorbeeld, waardoor ze niet op elkaar, maar op zichzelf zijn aangewezen. In het schilderij ‘True Story’ uit 2011 zijn een man en een vrouw afgebeeld tussen bomen, die vrouw iets achter de man. Ze hebben iets argwanends wat ze bindt, maar tegelijkertijd voel je dat die argwaan ook elkaar betreft. Er is een tussenruimte die onoverbrugbaar aandoet, hoe ze ook tot elkaar veroordeeld lijken te zijn. De ruimte tussen de man en de vrouw, ervaar je meteen ook als de ruimte tussen jou en het schilderij, met het onbehaaglijke gevoel dat er iemand achter je over je schouder staat mee te kijken. Er is iets ongemakkelijks gaande in het schilderij, maar ook tussen de kijker en het geschilderde. Er valt iets te overwinnen om het schilderij te waarderen, terwijl je er wel meteen voor ingenomen bent, door de delicate manier van schilderen en de gevoelige manier van verbeelden.
  
Als schilder is Wouter Verburgt geen imponerend schilderdier, maar een contemplatieve zoeker. De figuren in zijn werk zijn eerder vormen die op figuren lijken dan dat het herkenbare mensen zijn. Aan de houdingen lees je wel een mentaliteit of karakter af. Zijn aanduidende manier van uitdrukken krijgt daardoor iets precies. Je bent geneigd te denken dat hij in zijn werkwijze het schilderij van alle overbodigheden ontdoet, maar misschien is het eerder zo dat hij terugkomt op eerdere bevindingen. Bij zijn schilderijen komen niet begrippen als ‘de kern’ of ‘het essentiële’ bij je op. Integendeel, er is hier sprake van iets voorbijgaands; er gaat iets verloren. 

De handelingen die Verburgt als schilder verricht zijn goed afleesbaar aan zijn werk. Alles wat is weggeschilderd is medebepalend voor wat er in afbeeldende zin nog te zien is. Dat mondt uit in een bijna rudimentaire tonaliteit van tanige, mistige kleuren waarin ieder kleuraccent een enorme visualiteit veroorzaakt. Alles wat slordig oogt, is zorgvuldig aangebracht. De bomen die hij schildert zijn van hun boomheid ontdaan, en die manier van werken past hij ook toe op allerlei andere onderdelen die hij in de schilderijen zichtbaar maakt, maar het minst nog op de mensen die hij schildert. De mensen kan hij niet van hun mens zijn ontdoen. De mens van zijn ‘mensheid ontdaan’ zou een onzinnige kenschets van zijn werk zijn. Hij treft de mensheid in heel individuele verbeeldingen ervan, zonder dat het tot een persoonlijke herkenning leidt. Je weet niet wie je ziet. 

De meeste schilderijen van Wouter Verburgt kennen een klein formaat en toch hebben die doekjes een grote ruimtelijkheid, zelfs in ruimere mate dan als hij grotere schilderijen maakt, want dan wordt de omvang van het doek een vanzelfsprekendheid en is de eigenzinnigheid van het schilderij eerder toe te schrijven aan compositorische dissonanten dan aan stemmige ingetogenheid. Het is het niet vanzelfsprekende dat de kwaliteit van het werk uitmaakt. Hij schildert niet vanuit een vooropgezet plan. Er is een samenstellend idee over verhoudingen tussen figuren en omgeving en al schilderend ontstaat er de herkenning van wat vooraf ongewis was, maar in het schilderij gestalte krijgt. Hij roept iets op waar hij verf van maakt. Hij doet veronderstellingen die zich middels de menselijke gedaantes in zijn schilderijen openbaren als suggesties die je als kijker zelf invult. Je merkt onwillekeurig dat je ermee begaan bent, dat het schilderij iets in jezelf aantreft waar je niet altijd op berekend bent. Het voelt als de afdruk van een innerlijke gewaarwording.  




Wouter Verburgt – Vangst



Wouter Verburgt – In zijn atelier

Wouter Verburgt volgde zijn opleiding aan de academie in Arnhem in de periode 1993-1997 en heeft sindsdien gestaag aan zijn oeuvre gewerkt. Hij schilderde naar de natuur en heeft in de loop van de tijd het realisme dat daarmee gepaard ging laten varen en er een handschriftelijkheid voor in de plaats gesteld die je alleen met kwasten en penselen kunt bewerkstelligen als je je persoonlijkheid daar ondergeschikt aan maakt. Die overgave bepaalt dat de schilderijen van Wouter Verburgt voorbijgaan aan het alledaagse en het gewone leven. Wat zich daaraan onttrekt is in zijn schilderijen verbeeld. Hij ziet op straat in de onooglijkste uitsnedes van straten en gebouwen verhoudingen weerspiegeld die hij in zijn schilderijen inzet als lege niemandsgebieden waarin zijn figuren een plaats proberen te vinden. Dat streven veroorzaakt iets optimistisch in zijn werk: er is dan misschien niets te vinden, maar hij gaat er schilderend toch naar op zoek, nauwelijks wetend naar wat, maar navoelend dat het niet tevergeefs kan zijn. 

‘It’s There’ heet een recent schilderijtje uit 2015, olie op doek, 27 x 36 cm. groot; een miniatuur van mysterieuze landschappelijkheid, waar iets links van het midden op ongeveer een derde van de hoogte van het doekje, een wittig ietwat uitvloeiend rechthoekje te zien is. Het is vrijwel het enige houvast dat je in het schilderij hebt en toch verlies je er onmiddellijk je blik in. Je gaat erin op. Je wordt in het schilderij opgenomen en daarin ligt alles besloten. 




Wouter Verburgt – Geen titel



Wouter Verburgt – Valt mee



Wouter Verburgt – It’s there
Advertenties

Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl

#mc_embed_signup{ font:14px Riposte, sans-serif; font-weight: 200; } #mc_embed_signup h2 { font-size: 3.6rem; font-weight: 500 } #mc_embed_signup .button { border-radius: 15px; background: #000;} #mc_embed_signup /* Add your own Mailchimp form style overrides in your site stylesheet or in this style block. We recommend moving this block and the preceding CSS link to the HEAD of your HTML file. */

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

* verplicht
Email formaat
(function($) {window.fnames = new Array(); window.ftypes = new Array();fnames[0]='EMAIL';ftypes[0]='email';fnames[1]='FNAME';ftypes[1]='text';fnames[2]='LNAME';ftypes[2]='text'; /* * Translated default messages for the $ validation plugin. * Locale: NL */ $.extend($.validator.messages, { required: "Dit is een verplicht veld.", remote: "Controleer dit veld.", email: "Vul hier een geldig e-mailadres in.", url: "Vul hier een geldige URL in.", date: "Vul hier een geldige datum in.", dateISO: "Vul hier een geldige datum in (ISO-formaat).", number: "Vul hier een geldig getal in.", digits: "Vul hier alleen getallen in.", creditcard: "Vul hier een geldig creditcardnummer in.", equalTo: "Vul hier dezelfde waarde in.", accept: "Vul hier een waarde in met een geldige extensie.", maxlength: $.validator.format("Vul hier maximaal {0} tekens in."), minlength: $.validator.format("Vul hier minimaal {0} tekens in."), rangelength: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1} tekens."), range: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1}."), max: $.validator.format("Vul hier een waarde in kleiner dan of gelijk aan {0}."), min: $.validator.format("Vul hier een waarde in groter dan of gelijk aan {0}.") });}(jQuery));var $mcj = jQuery.noConflict(true);

Meer Mister Motley?

Draag bij aan onze toekomstige verhalen en laat ons hedendaagse kunst van haar sokkel stoten

Nu niet, maar wellicht later