Bhutan

Gekleed in een traditionele gho met een sjaal in de koninklijke kleur geel straalt hij een en al vriendelijkheid uit. Een zachtmoedige man die de keuze voor zijn vrouw op ontroerende wijze verklaarde: “As king, it is now time for me to marry. The king said the most important characteristic of a future queen was that she was a good human being, and unwavering in her commitment to serve the people and country, according to Bhutan’s Observer newspaper. As my queen, I have found such a person and her name is Jetsun Pema’, voegde hij toe. ‘While she is young, she is warm and kind in heart and character. These qualities together with the wisdom that will come with age and experience will make her a great servant to the nation.’

In Bhutan kent men het veelgenoemde Bruto nationaal geluk (Gross National Happiness), dat niet zomaar een vaag new age begrip is maar een uit duidelijke criteria opgebouwde maatstaf waarin politieke stabiliteit, sociale harmonie en de Bhutanese cultuur en manier van leven worden geduid.

Het idee werd geïntroduceerd door de vorige koning Jigme Singye Wangchuck de jaren ’70 en nu draagt de regering zorg voor dit streven naar geluk. Dat klinkt allemaal heel exotisch maar de Bhutanezen zijn juist uiterst realistisch: vandaag spraken we de gouverneur van Trongsa die we toevallig tegen het lijf liepen in de oude Dzong. Hij nodigde ons uit voor een kopje thee, met zout en boter, en vertelde dat om niet van de globe te verdwijnen zij hun identiteit moeten legitimeren door de specifieke cultuur van Bhutan te benadrukken. Zo zijn ze voor de hele wereld een voorbeeld in het behoud van hun natuur. De traditionale kleding is verplicht op school, werk en allerlei gelegenheden, en ja hij realiseert zich ook dat hierover veel gemopperd wordt met name door de  jongeren. Maar alles komt met een offer en het leek hem de enige manier om te overleven tussen de giganten China en India.

Hier in Bhutan heeft iedereen het over ‘my government’, met een zekere trots en vol vertrouwen. Mijn regering, ja dat hoor je in Nederland niet meer waar de regering ieders vijand lijkt maar ‘geluk’, of laten we het ‘welzijn’ noemen ook niet het streven is. Dat het geen sprookje is, bewijst Bhutan, maar of het stand zal houden in de onvermijdelijke modernisering wist ook de gouverneur niet. Zo eerlijk.

Een voorbeeld van de directe lijnen in deze kleine staat is het stoplicht in Thimpu. Nadat het was geïnstalleerd op het drukste plein klaagde de bevolking dat een stoplicht zo onpersoonlijk was. En de ballet-agent kwam weer terug om het verkeer te regelen: deze politiemensen lijken geselecteerd op gratie en elegantie, slanke vrouwelijke mannen die met witte handschoenen liefdevol het verkeer de goede richting in wijzen met elegante dansende bewegingen. Het is een echte choreografie waarvoor ze een speciale cursus hebben gevolgd.

Wellicht leidt het streven naar geluk in Bhutan er toe dat het de meest vriendelijke mensen in de wereld zijn: soms kom je wel een bord tegen met ‘smoking prohibited’ maar verder is vrijwel ieder bord een aansporing tot vriendelijkheid.  Om te zorgen dat je niet te hard rijdt staan er oproepen langs de weg als:

Life is a journey, complete it.

If you are married speed divorce.

Op de bus staat: ‘take  a ride and be happy’ en op een verpakking van een paraplu lees je: LOVE RAIN.