Hanne Hagenaars

Boekhouden van de liefde

15 oktober 2013

Chronik einer affäre. In een boedelverkoop wordt een koffer gevonden vol foto’s en getypte vellen papier. Al die paperassen documenteren een hartstochtelijke affaire die zich afspeelde tussen mei 1969 en december 1970 ergens in Duitsland. Een affaire. Wat een verrukkelijk woord. Met de pil in de handtas en een nieuwe moraal in het hoofd kon de seksuele revolutie beginnen. Seks voor het huwelijk werd steeds normaler en vervolgens werd ook het huwelijk afgeschaft. De vrijheid lonkte naar iedereen. Het boek Open huwelijk gooide de ramen wijd open en beschreef hoe je elkaar met respect vrij kon laten. Getrouwde stellen deden aan partnerruil of organiseerden sleutelparty’s. Bij binnenkomst gooiden de mannen hun huissleutel in een grote pot en na een gezellig samenzijn waarbij een glaasje wijn of sherry werd geschonken pakten de vrouwen een sleutel uit de pot en vertrokken met de bijbehorende man naar diens huis om een hartstochtelijke nacht te beleven, en natuurlijk werd er wel eens vals gespeeld (mijn sleutel zit aan de sleutelhanger met een vredesteken).

Een affaire intrigeert meer dan het geregelde overspel omdat het gaat om passie voor die ene man of vrouw en alle geheimen die eraan vastkleven, want revolutie of niet, getrouwde mensen vonden het toch niet simpel om hun partner met een ander te delen. Bij iedere verliefdheid of slippertje drong de keuze van wel of niet open kaart spelen zich op. En dan de praktische kant… Hoe organiseer je overspel? Hoeveel overwerk is nog acceptabel? Altijd behoedzaam opletten dat er geen veegje pancake op het boord van je overhemd terecht is gekomen. Sporen uitwissen is noodzaak in een slippertje of relatie buiten de deur.
Chronik einer affäre. Dit archief van een geheime affaire gaat dan ook tegen alle regels in. In plaats van de bewijzen naderhand te vernietigen brengt de hoofdpersoon Günther als een nauwgezette boekhouder het verloop van zijn overspelige liefde in kaart, hij produceert bewijzen met foto’s en beschrijvingen.

Günter is 39 jaar, eigenaar van een bouwbedrijf, en zijn maîtresse Margret is 24 en zijn secretaresse. Op de eerste zwart-witfoto’s van 11 mei 1969 zien we Margret op de zaak achter de typemachine, ze kijkt wat verlegen naar de camera in een licht truitje met twee zakjes precies op haar kleine borsten. Haar wenkbrauwen lopen als rechte streepjes met een knik de hoogte in naar haar slapen. Het haar is donker. Op een andere foto poseert ze zittend op een tafel met haar rok een flink eind opgetrokken.
De eerste notitie van Günther is van vrijdag 9 januari 1970: ‘Fr. 9.1.1970: haren getont’ (haren geverfd), en in de daaropvolgende serie portretten zien we Margret met rode haren in een moderne coupe met een pony. Günther transformeert zijn secretaresse tot een mondaine vrouw, hij kleedt haar aan, koopt kousen voor haar, sieraden en fotografeert erop los. Deze affaire volgt een aantal clichés op de voet, de secretaresse draagt eigenlijk een bril, zo is op een foto te zien, maar in de rol van verleidelijke vrouw zet ze de bril liever niet op. Hij neemt haar mee naar de mondaine wereld van kuurhotels, casino’s en diners op kastelen. De liefde mag gevierd worden. Margret poseert naast een bos bloemen in een vaas, in een oranje badkamer, tegen het decor van de parkachtige tuinen rondom de mondaine hotels. Ze rookt vaak en vol genoegen want niets is lekkerder dan een sigaret na het liefdesspel. Hij fotografeert zijn geliefde tijdens het rendez-vous, voor en na de seks. Als de tijd vordert worden de notities talrijker en de details zijn zowel droog als smeuïg.

In de eerste langere notitie, getypt op een vel van een kalender met daarop groot het cijfer 8, ‘dienstag, Maria Geburt’, beschrijft Günther de volgende scène:
Maandag 7.9.1970: In de middagpauze zegt Leni [Günthers vrouw] tegen Margret: Frau, u heeft een minderwaardig karakter, u verstoort een goed huwelijk.
Dinsdag 8.9.70: Om ongeveer 10 uur zegt Margret tegen mij: Je laat deze belediging van je vrouw tegen mij zomaar passeren? Met het geslachtsverkeer is het uit, spring maar op je eigen vrouw, doe wat je wil, bij mij kom je er niet meer op.
Later moet mijn vrouw zich in de middagpauze van 8.9.1970 bij haar verontschuldigen.
Dezelfde middag sluipen ze weer naar boven om het liefdesspel weer op te pakken en de notitie eindigt met:
Teufelsalat gegessen.
Alles in Ordnung wiederum.

De seksuele revolutie is in volle gang en toch bepalen oude conventies en machtprincipes de positie van de man en de vrouw. De baas en zijn jonge secretaresse. De vrouw van Günther, Leni, is op de hoogte van zijn overspel, zij verdraagt het en ze vernedert zich zelfs. Margret wentelt zich in de rol van geliefde, ze loopt over van zelfvertrouwen en speelt het hoog. Haar man weet niets van de affaire en als de baas zijn secretaresse keurig thuisbrengt na een zakenreisje of overleg drinken ze gezamenlijk nog een glaasje.
Hij noemt haar Zini en zij noemt hem Schnaggel.
Vanaf januari 1970 neemt ze de pil. Günther bewaart de lege strip. Net als haren, stukjes nagels, een handdoek met een bloedvlek, rekeningen, bonnetjes van gekochte kleding. Ze lijken een obsessieve liefde te bezweren.

In 1970 maken ze samen tweemaal een reis.
De looks zijn typisch jaren zeventig met een hoog getoupeerd kapsel, korte mini-jurkjes van trevira boven opengewerkte panty’s en de poses zijn van een vertederende onschuld. Het meest onthullend is een naakte Margret in de badkamer die zich afdroogt, huiselijker kan het niet. Of we zien de uitgetrokken jurk op het bed. De foto’s zijn stuk voor stuk perfect, de liefde maakt iedere man tot een goede fotograaf, niets mooier dan de verliefde blik.
Alleen in woorden wordt het liefdesspel explicieter. Tijdens een van de reizen maakt Günther een lijstje met alle keren dat ze seks hebben:
Woensdag 12 aug. 1970: 17 uur-18 uur 15 1x
Begin van haar periode (tampon) desondanks inwijdingsfeest
Dinsdag 18 aug. 1970: 15 uur 15-15 uur 20
Gele stoel voor het aquarium (zittend) 1x
Woensdag 2 sept. 1970: 17 uur 05-18 uur 1x
Met mooie muziek, daarna gerust
Enz. enz.

Als de tijd vordert worden zijn beschrijvingen langer en explicieter. Naarmate de liefde gecompliceerder wordt, komen er minder foto’s en meer woorden.
Maandag 2 nov. 1970
Tussen de middag om 1 uur met haar kut en haar kittelaar gespeeld tot ze klaarkwam. Om 5 uur gingen we naar boven. Wit-blauw-bruine jurk en witte laarzen. Na een drankje werd die jurk uitgetrokken en trok ze de door mij cadeau gegeven bruine jurk met de 5 respectievelijk 8 messing knopen aan. Hij paste perfect. Opnamen in de eerste jurk van voren, daarna in de bruine jurk bij de bar. Dan naar bed. Beiden totaal naakt. Haar twee borsten gelikt, haar borstelige kuthaartjes gestreeld en met haar kittelaar gespeeld tot ze op mij kroop. Eerst in de normale houding, dan in de speciale. Het was verrukkelijk.

Als het stel in Bad Eims verblijft, veroorzaakt de echtgenoot van Margret, Lothar, een dodelijk ongeval met een 70-jarige fietser, zo lezen we in de getypte aantekeningen, maar de vakantie wordt niet afgebroken en er wordt verder niet meer op teruggekomen.
En dan, plots, is daar Giesela, daarna Ursula. Op aandringen van Margret, die een mogelijke verdenking wil afwenden, maakt Günther afspraakjes met andere vrouwen. En met evenveel genoegen beschrijft Günther het liefdesspel met Giesela, na hun diner in Grill-restaurant Goldener Pflug (bon bewaard) neemt hij haar mee en aansluitend neukt hij met haar, hij noemt haar seksueel uitgehongerd. En Margret betitelt hij als extreem jaloers.

Fraulein Ursula, 21 jaar geworden in nov. 1970, groot slank, ze ziet er heel goed uit. Witte laarzen, groene jurk, zwarte haren.
Margret raakt in paniek.
In de aantekeningen van Günther lezen we: Margret zei onmiddellijk, ofschoon ze haar niet gezien had: Je bent verliefd, ga niet met haar door, Günther, ga alsjeblieft niet met haar door, niet met haar. Ik bleef onverbiddelijk en Margret opende het portier van de Opel Kapitän in de Subbelratherstrasse en sprong uit de auto.
Günter rijdt door, en keert terug naar Ursula. De laatste zin in dit lange stuk: In dezelfde nacht maakt Margret ruzie met haar man en zegt: Ik wil van je scheiden.
In de volgende notitie haalt hij Margret weer van huis op en ze bedrijven de liefde. Sie war wirklich so wie ich mir eine verliebte Frau wünsche.
Zijn laatste beschrijving is een uitgebreid verslag van het liefdesspel.

Het is een onaf verslag, fragmentarisch, waarin we veel tussen de regels moeten lezen en zelf moeten invullen. Wat bezielt deze man om lijstjes te maken en zijn affaire zo punctueel vast te leggen? Mogelijk wil hij de liefde vasthouden, tijdens het opschrijven nogmaals de sensaties beleven. Hij wil zijn obsessie een platform geven. Hij wil zijn totale beheersing van de situatie bevestigen, hij is heer en meester van deze affaire. Zou hij zijn verslagen typen in de huiskamer in het gezelschap van zijn vrouw? Op kantoor? En waar bewaart hij die koffer met belastend materiaal? De koffer werd in een huis aangetroffen. Op zolder? En zijn vrouw heeft die hele liefdesboekhouding niet een keer met de vuilnis meegegeven. Ze slikt, ze slikt nog eens. Zeker is hij het soort man dat zoveel macht over zijn vrouw heeft dat ze het zich allemaal laat welgevallen. De feministische revolutie moet nog beginnen.

Margret, Chronik einer affäre, Mai 1969 bis Dezember 1970. Uitgever Walther Köning, Keulen, 2012.

Advertenties

Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl

#mc_embed_signup{ font:14px Riposte, sans-serif; font-weight: 200; } #mc_embed_signup h2 { font-size: 3.6rem; font-weight: 500 } #mc_embed_signup .button { border-radius: 15px; background: #000;} #mc_embed_signup /* Add your own Mailchimp form style overrides in your site stylesheet or in this style block. We recommend moving this block and the preceding CSS link to the HEAD of your HTML file. */

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

* verplicht
Email formaat
(function($) {window.fnames = new Array(); window.ftypes = new Array();fnames[0]='EMAIL';ftypes[0]='email';fnames[1]='FNAME';ftypes[1]='text';fnames[2]='LNAME';ftypes[2]='text'; /* * Translated default messages for the $ validation plugin. * Locale: NL */ $.extend($.validator.messages, { required: "Dit is een verplicht veld.", remote: "Controleer dit veld.", email: "Vul hier een geldig e-mailadres in.", url: "Vul hier een geldige URL in.", date: "Vul hier een geldige datum in.", dateISO: "Vul hier een geldige datum in (ISO-formaat).", number: "Vul hier een geldig getal in.", digits: "Vul hier alleen getallen in.", creditcard: "Vul hier een geldig creditcardnummer in.", equalTo: "Vul hier dezelfde waarde in.", accept: "Vul hier een waarde in met een geldige extensie.", maxlength: $.validator.format("Vul hier maximaal {0} tekens in."), minlength: $.validator.format("Vul hier minimaal {0} tekens in."), rangelength: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1} tekens."), range: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1}."), max: $.validator.format("Vul hier een waarde in kleiner dan of gelijk aan {0}."), min: $.validator.format("Vul hier een waarde in groter dan of gelijk aan {0}.") });}(jQuery));var $mcj = jQuery.noConflict(true);

Meer Mister Motley?

Draag bij aan onze toekomstige verhalen en laat ons hedendaags kunst van haar sokkel stoten

Nu niet, maar wellicht later