Opengesneden als een vis (voor Elsa Sahal)
In de rubriek Gevonden voorwerpen lichten Motley-auteurs een kunstwerk toe dat zij recent zijn tegenkomen. Maarten Buser zag eerder dit jaar Elsa Sahals indringende tentoonstelling Pool Dance in Musée La Piscine (Roubaix). Haar keramieken bleven maar in zijn hoofd rondspoken, wat leidde tot een reeks prozagedichten.
j’ai rêvé
tu m’ouvrais mais comme un poisson
— Camille Paix
1.
Soms is het slapen een meerkeuzevraag en elke houding blijkt het verkeerde antwoord. Vannacht ben ik een bromvlieg in zwembroek, geplet op de mepper. Uiteindelijk word ik wakker met mijn voeten op het kussen. Wanneer kan ik mijn bovenlijf ophalen bij de gevonden voorwerpen?
2.
Dit zwembad beslaat heel wat meer vierkante meters dan er in het hotel passen. Niemand vraagt hoe. Misschien droomt iedereen hier weleens over geopend worden als een vis. Daarna halen grote handen, met een bekakt mes, andere aanzetjes tot andere levens eruit, zodat je er niet in stikt.
3.
Stel je voor: je geen zorgen maken om de vroegste handdoekleggers, de eerste zwemmers, maar gewoon je kussen naast het water leggen, er even op kloppen, volhouden dat het adem is die je hoort; overzichtelijk werkelijk.
4.
Een van de vaste badgasten heeft de popart meegemaakt, gewoon, de eerste keer al. Hij heeft de surrealisten nog gekend (stuk of drie, B-garnituur). Tijdens films heeft hij een hekel aan droomscènes. In zijn slaap praat hij over onafhankelijkheid en advertenties. Wat een vrijheid, wat een avontuur: een vrouw als rozig landschap (tot ze een gezicht wil; schat, een grot is het beste dat je kunt krijgen). Zijn vrouwen zijn kruiswoordraadsels van ledematen. Nooit heeft hij zich afgevraagd: hoe kijken ze naar mijn dochters?
5.
Moet ik mijn zwembroek nu zo ver mogelijk over dat buikje schuiven, of het vlees net over de rand kieperen? Dit is de subtropische plek waar iedereen buitenkant is; geen fantasie. Ik heb hier nog nooit een schaduw gezien waarin ik mezelf herkende. Alle vlees is garen, alle garen is synthetisch.
6.
Op het starre plastic bedje ligt een man met een boek over zijn gezicht. Toch ziet hij grote handen rondlopen op hun vingers, alsof ze hem terug zullen brengen naar het begin van het level. Hij ziet dat hij nu een badpak draagt en dat de snuffelende handen steeds dichterbij komen, schoksgewijs, alsof ze aangelijnd zijn door dezelfde man.
7.
Na het zwemmen merkt ze opeens dat ze zo dun en onbeweeglijk is geworden als een papieren aankleedpop. Haar armen zijn iets gespreid. Ze dwarrelt van een achterbank, uit de handen van een dochter. Dagen, weken, maanden later worden haar ledematen steeds steviger, maar ze blijft de houding hebben van een pop. Wanneer ze een dokter bezoekt, schrikt hij wanneer ze praat: slecht teken, geen uitleg. Op de terugweg loopt ze langs een gesloten boekwinkel. Er staat een toonbank die ze daar nog nooit heeft gezien. Ze schrikt van wat een reflectie in het deurglas blijkt te zijn.