‘Why women should pee on things’
Wildplassen is nooit mijn grootste talent geweest. Als kind heb ik het eens geprobeerd in de berm van de snelweg. Het ging twee seconde goed, maar al snel sijpelde de warme vloeistof via mijn bovenbeen op mijn broek. Terwijl ik de rest van de rit moest toezien hoe mijn pijpen droog wapperden tussen de autoruit, beloofde ik mezelf: dit doe ik nooit meer.
In een gekleurde slaapzak versiert dj Thomas van der Does de inloop – en later de pauze – van het programma met zijn set. Zijn met glitters overgoten ogen zitten dicht. Does zijn handen maken langzame bewegingen door de lucht terwijl hij zacht meezingt met de muziek. Dit belooft een knappe nacht te worden.
We gaan beginnen.
Organisator Julia van Mourik heet iedereen welkom in de Waag in Amsterdam, de plek waar deze editie van Lost & Found is gehuisvest. Samen met Aynouk Tan, gekleed als verleidelijke suikerspin, en Esther Meijer, gehuld in een strakke Nieuw Jurk-outfit die de mooiste zwangere buik ooit openbaart, verzorgt zij de presentatie van de avond. Het drietal heeft kunstenaars verzameld die experimentele performances, presentaties en muziek tonen rond het thema ‘verdwaalde beelden en geluiden’.
Nadia Bekkers trapt de avond af. En de schop die ze geeft, zullen we nog lang voelen. Op Travis Scott’s ‘Goosebumps’ komt ze in een wijd T-shirt de zaal binnen. Met vuur in de ogen en vol zelfvertrouwen worden danspassen afgewisseld met likken aan haar pet. Niet heel veel later trekt ze haar shirt uit over haar hoofd. Nadia’s optreden bevraagt de stereotyperingen tussen mannen, vrouwen, en alles daar tussenin, door deze extreem uit te drukken. Het publiek joelt wanneer ze de oudere man op de eerste rij trakteert op een twerksessie – haar kanten slipje zo’n tien centimeter verwijderd van zowel zijn eigen gezicht als die van zijn vrouw. Op het moment dat de muziek stopt, komt ook aan haar pittige performance een einde. Uit de mond van de eerder zo sterke Nadia ontsnapt een zachte, hoge stem: ‘Has anyone seen my shirt?’ Snel bedekt ze haar tepels met het stuk textiel en verlaat de ruimte.
Ik moet plassen maar uit angst iets te missen blijf ik zitten op mijn stoel.
Het duo Miyuki Inoue and Maria Lepistö loopt met een draagbare cd-speler naar de microfoons toe. Ze noemen zichzelf Bob Marley is the name of a bird, en ze brengen hun imitaties van vogels ten gehore. In het begin doet het denken aan een keffende speelgoeddalmatiër op batterijen, maar na een paar minuten waant het publiek zich op De Veluwe. De één beatboxt, zingt, maakt suggestieve armbewegingen, de ander reageert met het geluid van de tjirpende vogels. Ik snap er niks van en geniet met volle teugen.
In de pauze ga ik naar de wc. Mijn gedachten zijn bij de energieke performances die ik heb gezien, waardoor het moeilijk is om me te concentreren. Vruchteloos trek ik mijn broek weer omhoog.
Stefan Ruitenbeek en Kate Sinha alias KIRAC (Keeping it real art critics) zijn niet bang om hun scherpzinnige (of meedogenloze) mening over kunst te laten horen. Waar kunstenaars normaliter bij voorbaat gerespecteerd worden, rukt KIRAC hen uit de ivoren toren om het werk onder een niets verhullend vergrootglas te leggen. Vanavond leiden ze hun praatje in met het vertonen van hun eerste filmpje, waarin ze het werk van Saskia Noor van Imhoff met de grond gelijk maken. ‘Ik wil dit blokje van het werk schoppen’, zegt Kate terwijl ze haar voet langs de sculptuur zwaait. Waar het de bedoeling is dat KIRAC vanavond zou uitweiden over het creatieve proces bij het maken van hun episodes, nemen de reacties uit het publiek het over. ‘Opinions are like assholes, everybody has one?’, is de beknopte samenvatting van iemand uit de zaal. Hij wil met deze uitspraak het flauwe en het volkomen banale van de mening van KIRAC illustreren. Nadien legt de bezoeker uit dat er op internet een enorme markt voor deze vorm van gratuite meningen blijkt te zijn, maar op kunstgebied is die vorm nog niet aangeboord. Dat heeft KIRAC volgens hem scherp gezien. De kunst hoeft namelijk niet met zijden handschoenen aangepakt te worden.
Kali Rose deelt een AH basic flesje water uit aan alle vrouwen in de zaal. Voordat haar lezing ‘Why women should pee on things’ begint, drinken we tegelijk de flesjes leeg. Ik voel de bui al hangen. Kali vertelt over een ervaring op de kunstacademie, waarbij ze volledig werd afgekraakt door docenten toen ze over haar werk, een met roze kunststof overgoten steen, heen had geplast. Ze ziet het verschil tussen mannen en vrouwen in de maatschappij terug in die situatie: een man die wildplast wordt geaccepteerd, maar een vrouw moet zich er niet aan wagen. Waarom is de plas van een man goed en die van een vrouw niet? Om deze sociale waarden en regels te doorbreken, spoort ze vrouwen aan om hier, in het midden van de zaal, ook op haar kunstwerk te plassen. Ik weet niet of het komt door de halve liter water of door het feit dat ik wil dat Kali mij een onafhankelijke en stoere vrouw vindt, maar iets in mij voelt zich geroepen. ‘I want you to feel the shame’, zegt ze. Niemand steekt haar hand op. En net voordat ik durf toe te zeggen, is het tijd om de volgende kunstenaar naar het podium te roepen.
Ik ben teleurgesteld. De kans op het wel heel spectaculair verbreken van mijn nooit-meer-wildplassen-belofte is verkeken.
Kubilay Mert Ural wordt aangekondigd. Met zijn pols gehuld in blauw gips, loopt hij voorzichtig naar voren. Zo’n anderhalf uur geleden, voordat het programma begon, deelden Kubilay en ik een sigaret voor de deur van De Waag. Ik wees naar zijn arm en vroeg hem om de rock & roll oorzaak van zijn gips te verklaren. ‘I was doing the dishes the way my mom always did: hard and fast. Now, I have to pay the price’, vertelde hij. Tijdens de filmvertoning van ‘Dreaming Shit’ komen onsamenhangende, beestachtige shots voorbij van brandende poppen, kotsende mannen en een mond vol bloed: een metafoor voor zijn manier van huishouden, misschien.
‘I’m a badass, I can go anywhere.’ Astrit Ismaili loopt met een rolkoffer naar het midden van de ruimte. Hij is de laatste performer, maar door zijn overdaad aan experiment en verrassing blijft het publiek aan zijn lippen hangen. Tijdens het sensueel ronddwalen met de bagage zingt hij herhaaldelijk de zin: ‘I fuck you and I get your money’. Dit moet het hoogtepunt van zijn optreden zijn, denk ik bij mezelf. Ik heb het mis. Astrit loopt naar een snijplank aan de muur en haalt een zakmes uit zijn zak. ‘O shit, he’s got a knife’, zegt de man achter me geschrokken. Hij legt zijn handpalm op de plank en spreidt zijn vingers. Met het mes raakt hij herhaaldelijk het hout, met als doel zijn hand niet te verwonden. Iedereen houdt zijn adem in wanneer hij zijn wijsvinger toch raakt. Dít moet dan het hoogtepunt zijn, denk ik bij mezelf. Wederom heb ik het mis. Als de kunstenaar terugloopt naar het midden, overschreeuwt hij de harde muziek. Astrit trekt een nietsvermoedende vrouw uit het publiek en betast haar lichaam met zijn door het mes verwonde vingers. Hij trekt haar shirt en broek uit en stopt zijn tong gulzig, als een tiener op een schoolfeest, in haar mond. Na het optreden, worden de bloedspetters met oude handdoeken van de vloer geschrobd. Ik blijf ontdaan op mijn stoel zitten. Er zijn veel grenzen opgezocht deze avond, maar deze performance lijkt er,met de #metoo discussie in mijn achterhoofd, toch echt overheen te gaan.
Er zijn teveel presentaties om op te noemen. Zo is ook Papa Adama aanwezig, die samen met architect Bart Guldemond vertelt over hun project ‘Artist House’ in Burkina Faso en er worden kunstwerken getoond die gemaakt zijn door gedetineerden in Guantanamo Bay. Julia vertelt over de spectaculaire aanhouding van kunstdief Eugene Sandberg (yes, Aukje Dekker’s werken zijn terecht!) en kunstenaar Tao Tui toont een video waar jonge vrouwen aan surrealistische acteerlessen worden onderworpen. Tot slot sluit de band De Giletjes onder het motto ‘Er zijn geen geluidsrestricties, toch?’ deze Lost & Found keihard af.
Als ik aan het einde van de avond weer buiten sta, vraagt Kali Rose om mijn aansteker. Ik grijp mijn kans om haar te vertellen over mijn wildplas-angst en het feit dat zij ervoor zorgt dat ik mijn principes laat heroverwegen. Na een gesprek van vijf minuten zegt ze het onvermijdelijke: ‘I need to pee’. Ik moedig haar aan om midden op de Nieuwmarkt in Amsterdam haar broek te laten zakken. Ze doet het. De dampende plas zoekt zijn weg door de voegen van de straatstenen op het plein. Ik hoef niet. Net voordat ik naar buiten liep, ben ik al geweest. Op de wc.
De volgende Lost & Found is op 12 januari in Paradiso met onder andere crazinisT artisT uit Ghana.
Koop hier je kaartje: https://www.paradiso.nl/en/program/lost-found-in-paradiso/23181/
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl