Residenties zijn gericht op een kunstenaar die vrij is
Residenties functioneren als kwaliteitsstempels in de kunstwereld en zijn daarmee essentiële ketens in de kettingreactie van succes. Maar ze zijn niet voor iedereen toegankelijk. In haar nieuwste essay binnen de reeks Land zonder grenzen reflecteert Mirthe Berentsen op de wijze waarop kunstenaars met kinderen structureel worden buitengesloten van deelname aan felbegeerde residenties. ‘Residenties veronderstellen een kunstenaar die vrij is – vrij van zorg, vrij van afhankelijkheden, vrij om weken- of maandenlang fysiek aanwezig te zijn op een specifieke plek. Daarmee is de infrastructuur van de kunstwereld structureel ongeschikt voor wie zorg draagt.’
De buik als plek van transformatie – over The Belly of Momo in Buro Stedelijk
Met The Belly of Momo neemt curator Rita Ouédraogo afscheid van Buro Stedelijk, de plek voor experiment in het Stedelijk Museum Amsterdam. In dit essay reflecteert ze op de installatie van Kevin Osepa. ‘Voor Kevin Osepa is the Belly of Momo zowel onderwerp als strategie. Een poreuze filosofie die een spiegel vormt van Buro Stedelijk zelf. Beide zijn interieurs in wording: plekken om samen te komen, om te experimenteren, waar chaos gekoesterd mag worden. De (onder)buik kan tegengestelde krachten dragen zonder oplossingen te behoeven: rouw en vreugde bestaan naast elkaar en dragen beiden de resonantie van onze voorouders.’
De dood moet worden beantwoord met tederheid – over The Survival of the Faintest van Doina Kraal
De droefenis die op de dood volgt, dempen we met rituelen. Met fluisteringen, zorgvuldig gearrangeerde boeketten, passende gedichten. Missen als een ronde vorm in het Stedelijk Museum Schiedam laat eenzelfde tederheid zien, die tot een hoogtepunt komt in The Survival of the Faintest van Doina Kraal, zag Maurits de Bruijn. ‘Het beeld heeft wat weg van een explosietekening, een technische tekening van een machine of object, waarbij de onderdelen uit elkaar zijn getrokken om te laten zien hoe ze in elkaar zitten. En dat is het natuurlijk ook. Want wie The Survival of the Faintest tegemoet treedt, kan niet ontkennen dat er een bom moet zijn afgegaan, dat zich hier een ramp heeft voltrokken, dat de lijm is opgelost.’
KUNST IS LANG: Çiğdem Yüksel
Deze week is Çiğdem Yüksel te gast bij Kunst is Lang. Çiğdem schaart de meeste afbeeldingen van moslima’s onder ‘safari-foto’s’: van veraf genomen, vaak op de rug, zonder dat er ook maar een spoortje persoonlijkheid van de betreffende vrouw te zien is. Vanuit het groeiend besef dat beeldbanken en archieven essentieel zijn voor ons maatschappelijk geheugen, legde ze in het fotoboek Je moest eens weten: de eerste generatie vrouwen uit Turkije in Nederland de verhalen, portretten en familiefoto’s van 22 vrouwen vast die in dezelfde tijd als Çiğdems eigen oma naar Nederland kwamen.
Spel als praktijk – over CaccHho CucchhA van Mercedes Azpilicueta
Zorg en ouderschap. Voor onze serie Land zonder grenzen onderzoekt schrijver en kunstenaar Mirthe Berentsen de komende maanden het systeem waar die twee samenkomen: het gezin. Met Mercedes Azpilicueta, de zoon van Mercedes en Mirthes dochter, bezocht ze CaccHho CucchhA – de tentoonstelling van Mercedes die is gemaakt voor kinderen van 4 tot 12 jaar en ruimte voor spel biedt. ‘Oh pas op! Ben je ok lieverd?’
KUNST IS LANG: Benjamin Li
Deze week is Benjamin Li te gast bij Kunst is Lang. Hij maakte werk over de zogenaamd gele huidtint die aan Aziaten wordt toegeschreven, en de denigrerende opmerkingen van Gordon tegen een Chinese kandidaat in een tv-programma in 2013 vormden het startschot voor een project dat inmiddels elf jaar duurt: Benjamin heeft zich als doel gesteld alle Chinees-Indische restaurants in Nederland te bezoeken, en er eten te fotograferen. Zijn praktijk fungeert als spiegel voor de stereotieperende manier waarop er in Nederland vaak naar de Chinese cultuur wordt gekeken.
KUNST IS LANG: Pris Roos
Deze week is Pris Roos te gast bij Kunst is Lang. Ze vangt het dagelijks leven in kleurrijke teken- en schilderstijl. Ze legt graag bepaalde straatbeelden en specifieke winkelpanden vast, maar vaker portretteert ze mensen in de intimiteit van hun alledaagse omgeving: als ze staan te koken, naast hun kat op het vloerkleed zijn neergestreken, of buiten op een geparkeerde scooter zitten.
KUNST IS LANG: Elise ’t Hart
Deze week is Elise ’t Hart te gast bij Kunst is Lang. Elise verzamelt en presenteert geluiden, om ons bewust te maken van hun verhalende kracht en betekenis. Zo richtte ze het Instituut voor Huisgeluid op: een archief van geluiden die binnen de muren van je eigen woning een gevoel van huiselijkheid oproepen. En in een intiem werk vangt ze de kwetsbare nachtelijke ademhaling van haar dochtertje van anderhalve maand, gevolgd door haar totaal veranderde ademhaling wanneer ze anderhalf jaar oud is.
Zomertip: Zijn. Piep. Drie. Dochters. Piep.
Maurits de Bruijn tipt de film His Three Daughters die nu te streamen is via Netflix. In de film komt de ‘his’ waarnaar de titel verwijst niet in beeld: ‘Het maakt dat we nooit helemaal precies weten wie de vader is, en we ons volledig moeten berusten op de soms conflicterende beelden die de drie van hem hebben geconstrueerd. En het meest magische resultaat van deze ingreep is dat regisseur Azazel Jacobs de kijker zo een vooruitblik weet te geven van het leven waar de zussen zich vol verdriet op voorbereiden.’
Een inversie van de genderrollen – over Bakermatje van Fien de Smet en Luca Bötzel
Een theatermonoloog waarin de rol van een zwangere vrouw wordt gespeeld door een man. Een gimmick of een referentie naar hoe mannelijke acteurs in Shakespeares tijd alle rollen op zich namen omdat het toneel voor vrouwen ontoegankelijk was. Maar dat lijkt niet te zijn waar schrijver Fien de Smet en acteur Luca Bötzel in Bakermatje naar zoeken.
KUNST IS LANG: Sarah Mei Herman
Deze week is Sarah Mei Herman te gast bij Kunst is Lang. Sarah Mei maakt analoge portretten van mensen die ze langdurig volgt en met tussenpozen van enkele jaren vastlegt. Voor de reeks Julian en Jonathan legt ze het opgroeien van haar twintig jaar jongere halfbroer Jonathan vast, en de veranderingen in zijn relatie met Sarah Mei’s vader. Haar werkwijze levert ontroerende beelden op, die de geportretteerden uittillen boven de dagelijkse werkelijkheid en het verstrijken van de tijd zichtbaar maken.
Land zonder grenzen: Kom niet aan mijn gezin!
Zorg en moederschap. Binnen korte tijd lijken deze thema’s overal aanwezig binnen de kunstwereld. Voor onze serie Land zonder grenzen zal schrijver en kunstenaar Mirthe Berentsen de komende maanden werken aan een serie over het systeem waar die twee samenkomen: het gezin. In haar eerste bijdrage een interview met de Duits-Britse schrijver en zelfbenoemde marxistisch feminist Sophie Lewis, die met werken als Abolish the Family (2022) en Full Surrogacy Now (2019) veel stof heeft doen opwaaien.
Land zonder grenzen: ‘Mijn kritiek op het gezin is systeemkritiek, maar mensen ervaren het als kritiek op hun privésituatie’
Welke mate van ontoegankelijkheid ervaren ouders van opgroeiende kinderen? Met kunstenaar en schrijver Mirthe Berentsen praten Maurits de Bruijn en Laure van den Hout over het ontmantelen van het kerngezin, het belang van niet-betaalde oppassen en de overlap tussen verschillende emancipatoire bewegingen. ‘Dit is geen issue van wel- en niet gezinnen, we snappen ook wel dat feminisme niet een vrouwenprobleem is. Hoe we het gezin hebben ingericht is problematisch voor ons allemaal. Dat we zelf kunnen kiezen hoe we wonen, leven en zorg verdelen, is nu vrijwel onmogelijk.’
KAN NIET BESTAAT NIET: Samuel Baidoo
Kan niet bestaat niet, de podcast die Mister Motley in samenwerking met De Brakke Grond maakt, krijgt twee nieuwe afleveringen. In deze bijzondere live-aflevering gaan Lieneke Hulshof en Maurits de Bruijn in gesprek met Samuel Baidoo over een vooralsnog niet verwezenlijkt kunstwerk waarin gaming, kunst en theater elkaar ontmoeten. ‘Als ik vroeger online games speelde, dan koos altijd een vrouwelijk personage.’
Een pijn waar nauwelijks ruimte voor is – over A real pain
Overgeërfde trauma’s staan centraal in A real pain, de tweede film van Jessie Eisenberg – een eigenzinnige combinatie van een buddy comedy en een Holocaustfilm. De neven David en Benji reizen af naar Polen, om de plek te eren waar hun net overleden Joodse grootmoeder woonde. In de sobere apotheose van de film, bezoeken ze concentratiekamp Majdanek. Maurits de Bruijn bekeek A real pain en maakte kennis met een vorm van representatie die hij voorheen niet kende.
Advertenties
Ook adverteren op mistermotley.nl? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl
Nieuwe artikelen laden...