Kolonialisme

‘The Belly of Momo unfolds in Buro Stedelijk’s Central Space, a location that has itself become a kind of belly. A generative hollow where experimental practices and communal gathering have taken root.’ Curator Rita Ouédraogo reflects on the installation of Kevin Osepa, which is also the final project she has curated in Buro Stedelijk. The space hums with Afro-spiritual resonances: altars, symbols, and gestures that speak to lineages of knowing often rendered invisible within institutional walls.

Naast kleding, creëert een modeontwerper hoe dan ook een norm – middels maattabellen of de modellen die de ontwerpen tonen. AI kan dit openbreken en inclusiever maken, signaleert Anouk van Klaveren in haar rol als docent aan de modeafdeling van de Willem de Kooning Academie. ‘Waar ik het in mijn studententijd nu eenmaal met de beschikbare mannequin in maat 34 moest doen, zie ik hoe de het virtuele ontwerpproces onze studenten de mogelijkheden biedt om het lichaam zelf te herdefiniëren.’

Joost Jungsik Vormeer werd getroffen door de verstilling in de honderd jaar oude foto’s van Augusta Curiel, nu te zien in Foam. Eén portret laat hem niet los en luidt een zoektocht in. Naar wat een Nederlandse componist in Suriname te zoeken had. Naar alle geschiedenis die tussen de kieren van de tijd verloren gaat. ‘Ik denk dat een Europese Nederlander die in de koloniale tijd Suriname bezocht, nooit zomaar een voorbijganger had kunnen zijn, want dit woord suggereert afstand, een vrijblijvendheid die niet helemaal rijmt met koloniale verhoudingen.’

De projecten van Su Tomesen zijn ingrepen in het bestaan. Ze sluit aan bij een manier van werken die we kennen sinds de opmerkelijke acties van Fluxus-kunstenaars, waarbij de kunstenaar bemiddelaar is tussen de deelnemers die doorslaggevend zijn voor de uitvoering van een menselijke uitwisseling van creativiteit, plezier, verwondering en verbeelding. ‘“Ik en de ander” is een gegeven dat steeds meespeelt in mijn werk. Verbinden, ontmoeten, praten, interacteren, discussiëren zijn onderdeel van mijn installaties waarin publiek of mensen deel zijn van mijn werk.’

Deze week is Bodil Ouédraogo te gast bij Kunst is Lang. Startpunt voor haar werk is vaak een onderzoek naar de verschillende elementen die samen een identiteit vormen. Zo bedrukte ze voor het werk My Hair, a Border een vlag met een afbeelding van haar eigen haar, dat als een landsgrens over het oppervlak kronkelt – een beschouwing op de culturele context van zwart haar.

Deze week is Anouk De Clercq te gast bij Kunst is Lang. Anouk maakt videowerken, vaak in zwart-wit, waarin de animatie of het gefilmde beeld even belangrijk is als het speciaal daarvoor gecomponeerde geluid. Anouk creëert zachte werelden, waar je als bezoeker wordt verwelkomd en tot rust kunt komen. In de animatiefilm Bird Song zijn twee vogels op een tak de enige levende wezens in een verder lege wereld. Ze passen het lied dat ze fluiten aan op de zon die achter hen op- of ondergaat.

Deze week is Jerrold Saija te gast bij Kunst is Lang. Jerrold onderzoekt via foto’s, sculpturen, video’s en installaties hoe herinneringen worden opgeslagen, of juist vervagen. Samen met Finn Maätita maakte hij de tentoonstelling Tones of the Ecotone, te zien tot en met 14 juni in Foam in Amsterdam, waarin de sagopalm centraal staat. Van die boom wordt op de Molukken eten gemaakt, de takken dienen als bouwmateriaal en de palm wordt zelfs als een soort voorouder beschouwd.

Lieneke Hulshof schreef over het werk van Thierry Oussou dat nu te zien is in buitenplaats Kasteel Wijlre. Oussou belicht in zijn werk het sociale aspect en de (on)zichtbare relaties tussen landarbeiders, en de afstand van mensen tot die grond. Er is bij Oussou geen hiërarchie tussen plant, dier en mens en deze verbondenheid komt tot uiting in zijn werken en de manier waarop deze tot stand komen.

Het Stedelijk Museum Amsterdam is gebouwd met donaties van families die hun fortuin verdienden met gedwongen arbeid op koloniale plantages. Dat benadrukte Renzo Martens wederom tijdens zijn Badkuiplezing in het museum. Ook groef hij in navolging van Jan Dibbets de fundamenten van het Stedelijk uit. Berber Meindertsma woonde zowel de lezing als de performance bij en vraagt zich af of het Martens gaat lukken het museum van binnenuit te veranderen.

Maurits de Bruijn bezocht in het Zeeuws Museum de slavernijtentoonstelling. Hoewel de vroegmoderne Staten van Zeeland verantwoordelijk zijn voor 45 procent van de totale Nederlandse rol in de deportatie van tot slaaf gemaakten, wordt dit slavernijverleden in de provincie nog nauwelijks erkend. Blijk daarvan geven ook de racistische leuzen op het slavernijmonument Kom van Zeus Hoenderop dat maar kort in de openbare ruimte te zien was. Rekenschap afleggen over ons verleden gaat met ongemak gepaard. Dat maakt ook het werk van Buhlebezwe Siwani zichtbaar: ulwela amaza in ROZENSTRAAT toont zwarte performers die op verschillende locaties in Amsterdam en Middelburg ‘dansen’. ‘Vooral de groepschoreografieën maken indruk, ze representeren al die zwarte lichamen die door witte Nederlanders zo onmenselijk zijn behandeld, ze eisen ruimte op en daarmee erkenning.’

Deze week is Elizar Veerman te gast bij Kunst is Lang. Elizar begon als tiener met het portretteren van zijn vrienden op straat, en ontdekte al snel dat fotografie een goed medium is om
meer zichtbaarheid te creëren voor de Molukse gemeenschap en cultuur. Na zijn portretten van meerdere generaties Molukkers in Nederland, richt hij zich op het vastleggen van jonge mannen die leven in de periferieën van grote Europese steden, zoals Amsterdam of Marseille. Op een warme en soms dromerige manier vangt hij in analoge foto’s hoe ze zich via hun bewegingen, kleding en voertuigen profileren en zich hun omgeving eigen maken.

Deze week is Serana Angelista te gast bij Kunst is Lang. Hun werken raken zowel aan persoonlijke herinneringen en familiegeschiedenissen, als aan grotere historische thema’s. In de fotoreeks Promised Land zien we Serana’s vader, die in de jaren ‘70 van Curaçao naar Nederland emigreerde, zijn gezicht en die van andere geportretteerden bedekt met een kauri-schelp, die diende als koloniale valuta, maar ook spirituele waarde heeft in de Afro-Caribische diaspora.