Het landschap leren lezen
In de tiendelige serie Grond voor Kunst zoomt Anika van de Wijngaard in op de interactie tussen hedendaagse beeldende kunst, het Groningse landschap en de cultuurhistorie. Vandaag publiceren we het tweede essay in deze reeks.
Is hier grond voor kunst?
Vandaag puliceren we het eerste deel in de tiendelige serie Grond voor Kunst, een reeks waarin Anika van de Wijngaard en Mister Motley inzoomen op de interactie tussen hedendaagse beeldende kunst, het Groningse landschap en de cultuurhistorie. Er zijn eigenschappen, kwaliteiten en verhalen van dit landschap die door werk en handelen van mensen zijn ontstaan. De sloten, wijken, wegen en waterlopen: verkaveling- en infrastructuren laten als zichtbare elementen de historische gelaagdheid van het Groninger landschap zien. Het vertelt ons over het verleden en daarmee ook over de lokale gemeenschap die het landschap vormgaf. Hoe verhoudt dit zich tot de vraagstukken van vandaag de dag, hoe ontsluiten we dit alles en hoe zorgen we er vervolgens voor dat de hang om in dit landschap hedendaagse kunstprojecten te ontwikkelen niet los lomt te staan van de behoeftes van de lokale gemeenschap? Vanuit de wens meer gesprek te voeren over het ‘aarden’ van locatiespecifieke kunst zullen we naast een reeks essays ook in gesprek gaan met drie programmamakers/curatoren en de mensen uit de lokale gemeenschap die zij consulteren en betrekken bij de ontwikkeling van hun projecten.
Het troostende formaat van de doeken van Klára Hosnedlová
‘Het materiaal is een combinatie van wol en vlas dat tot een organisch, pokdalig geheel is gevilt. Landkaart- of niervormige doeken waarbij een mensenlichaam in het niet valt’, schrijft Maurits de Bruijn over de ervaring in het Berlijnse Hamburger Bahnhof omringd te zijn door de reusachtige doeken van Klára Hosnedlová. ‘Mijn vriend en ik staan aan de voet van zo’n doek, tussen de strengen die zich als fjorden over de vloer uitstrekken. En omdat ik zo lang omhoog tuur, vergeet ik soms even waar ik ben, dat ik een lichaam heb, dát ik ben.’
KUNST IS LANG: Natascha Libbert
Deze week is Natascha Libbert te gast bij Kunst is Lang. Natascha legt vast welke invloed mensen hebben op de natuur, in foto’s die zowel beeldschoon als sinister zijn. Een donkerblauwe poel water in een bruin rotsachtig landschap, met een onnatuurlijk gele kraag langs de randen, het gevolg van een giftig meer dat is ontstaan na koperwinning op Cyprus. Of een dun struikje, dat wapperend in de wind nog net niet bezwijkt onder de greep van een zwart stuk plastic.
Met de blik op oneindig – op atelierbezoek bij Bas van Leeuwen
Typerend voor de beelden die Bas van Leeuwen in opdracht maakt is dat ze een meer verhalend karakter hebben dan zijn vrije werk, dat vooral abstract is en door het materiaalgebruik van roestvrijstaal geometrisch en bijna klinisch oogt, terwijl ze als betekenisvolle ‘lichamen’ in hun ruimtelijke gedaantes tijdloos aandoen. Alex de Vries bezocht het atelier van Van Leeuwen en spreekt met hem over zijn werken in de openbare ruimte en zijn vrije werk. ‘Het ging voor mij vooral om de positie die het beeld krijgt, de ruimtelijke aanwezigheid ervan in relatie tot de architectuur.’
Langs de Lutinelijn (2/2): waarom kapen helpen te vertragen
Deze zomer slaan Mister Motley en Into the Great Wide Open wederom de handen ineen, door het onderzoek van kunstenaars Sjoerd Willem Bosch en Sijas de Groot te publiceren. Zij verbleven de afgelopen maanden meermaals op Vlieland voor hun nieuwe werk Lutinelijn, dat zij zullen presenteren binnen het kunstprogramma van Into The Great Wide Open (28 t/m 31 augustus). Deze installatie verbindt het maritieme erfgoed van het gezonken goudschip de Lutine (1799) met het landschap van Vlieland. Verspreid over het eiland en het festivalterrein markeren vier objecten en verhalen de historische navigatielijn. In hun gezamenlijke verkenning van traagheid, herinnering en oriëntatie onderzoeken Sijas en Sjoerd hoe het civiele baken dat ooit de plek van de Lutine markeerde, een nieuwe rol kan krijgen in het Waddengebied. In twee bijdragen nemen zij de lezer mee in hun proces, langs erfgoed, tijdens wandelingen en een verlangen naar het idee van thuiskomen op een eiland. Vandaag publiceren we het tweede deel.
Zomertip: Wat je niet ziet, is er altijd ook
Deze zomer overstelpen we jullie met tips. Laure van den Hout bezocht Light On Things, een duotentoonstelling van Katja Mater en Evi Vingerling in Landhuis Oud Amelisweerd. Ze raakt gefascineerd door de gestes van Light On Things: gewicht geven aan de zaken waar we ons te weinig over verbazen. Mater doet dat door het gebouw tot camera obscura te transformeren, Vingerling door ongrijpbaar te schilderen.
KUNST IS LANG: Petra Noordkamp
Deze week is Petra Noordkamp te gast bij Kunst is Lang. In foto’s en films verkent ze hoe onze ervaringen en herinneringen van invloed zijn op hoe we architectuur en de stedelijke omgeving beleven. In de film De moeder, de zoon en de architect zien we een bolvormige kerk in een Siciliaans dorpje. De Italiaanse architect bleek de vader te zijn van Petra’s oude vakantieliefde, die op zijn beurt later de gevangenis in is gegaan voor het vermoorden van zijn moeder. Via teksten en voice-overs worden beelden van de kerk verknoopt met deze bizarre geschiedenis, en met ideeën over film en over het rollenspel dat een vakantieliefde is.
KUNST IS LANG: Eva Bartels
Deze week is Eva Bartels te gast bij Kunst is Lang. Kunstenaar, schrijver en performer Eva Bartels begon vijf jaar geleden aan een monsterklus: in tien theatrale voorstellingen eert ze het werk van pionierende, vrouwelijke kunstenaars. Onlangs rondde ze de derde voorstelling in die reeks af, genaamd All Men Must Die. Vertrekpunt is het feministische S.C.U.M.-manifest van Valerie Solanas: een vlijmscherp pleidooi voor een maatschappij zonder kapitalisme én zonder mannen, dat door Eva een nieuwe interpretatie krijgt.
KUNST IS LANG: Lou-Lou van Staaveren
In aflevering 316 van Kunst is Lang is Lou-Lou van Staaveren te gast. In de fotografische portretten die Lou-Lou van de natuur maakt, schemert altijd de menselijke hang naar ordening door. Een werk uit de serie Garden Frames toont vier fotoprints van verschillende bloeiende struiken: twee kleine vierkante onderop, en daarboven twee grote langgerekte, waarbij het beeld op de ene print naar links en op de andere naar rechts is gekanteld. Door hun vlakverdeling en gewelfde lijst, met elegante afsnijdingen aan de hoeken, refereren ze aan de plattegrond van een klassieke Franse siertuin.
Het geluid van een vogel – over Thierry Oussou bij buitenplaats Kasteel Wijlre
Lieneke Hulshof schreef over het werk van Thierry Oussou dat nu te zien is in buitenplaats Kasteel Wijlre. Oussou belicht in zijn werk het sociale aspect en de (on)zichtbare relaties tussen landarbeiders, en de afstand van mensen tot die grond. Er is bij Oussou geen hiërarchie tussen plant, dier en mens en deze verbondenheid komt tot uiting in zijn werken en de manier waarop deze tot stand komen.
KUNST IS LANG: Nadie Borggreve
In aflevering 315 van Kunst is Lang is Nadie Borggreve te gast. Nadie maakt getufte wandkleden, waarop abstracte, kleurrijke bloemen en andere natuurtaferelen fel afsteken tegen een donkere achtergrond. Haar werken zijn groot, zeer romantisch en een beetje gothic. Soms bestaan de wandkleden uit meerdere lagen en is het textiel over een gladde, geairbrushte onderlaag gedrapeerd. Nadie is opgeleid als modeontwerper en behandelt de textiel voor haar werk alsof ze er kostbare couture van maakt: ze verwerkt alleen wol die al gebruikt is, en wentelt die vervolgens draad voor draad in verschillende kleurbaden tot het de gewenste intensiteit heeft.
Land zonder grenzen: ik ben een schoonheid-activist eigenlijk – in gesprek met Elspeth Diederix
In haar tweede tekst voor de reeks Land zonder grenzen gaat Jam in gesprek met kunstenaar Elspeth Diederix. Haar foto’s hebben Jam naar eigen zeggen meermaals laten zien hoe voor haar haar AuDHD-brein functioneert.
KUNST IS LANG: Valerie van Leersum
In aflevering 314 is Valerie van Leersum te gast. Valerie omschrijft zichzelf als kunstenaar, ontwerper en lokaal ontdekkingsreiziger. Haar werk gaat over hoe een plek ons als mens beïnvloedt, en hoe wij onze interactie met die plek vormgeven.
Concepties
Jacqueline Grandjean gaat in gesprek met Abdelkader Benchamma over zijn handschrift en zijn fascinaties voor Breugel en Jeroen Bosch, over interhistorisme, buiten de kaders van het schilderij treden en wanneer een kunstwerk uberhaupt ‘af’ is. ‘Ik vind de fase waarin je kunt betwijfelen of een schilderij of tekening af is of niet een interessante overgangsfase. Er is ruimte voor onzekerheid en ik denk dat onzekerheid een gezonde gemoedstoestand is in onze huidige chaotische wereld.’














