KUNST IS LANG: Katja Verheul
Deze week is Katja Verheul te gast bij Kunst is Lang. Veel van haar films en videowerken draaien om de impact en dreiging van voorbije oorlogen. Zo gaat de film Red Dust over de kernproeven die het Franse leger in de jaren ’60 in de Algerijnse Sahara deed, waardoor nog steeds elk jaar radioactief stof op het zuiden van Europa neerdaalt. In de film What is left Behind zien we hoeveel werk het is om de Nederlandse zee én de rivieren te ontdoen van bommen die daar na de Tweede Wereldoorlog massaal in zijn gedumpt. In Katja’s nieuwste project vraagt ze aandacht voor wat de natuur mogelijk te wachten staat nu het Ministerie van Defensie van plan is het militair oefenterrein in ons land uit te breiden: nu al is tweederde van dat terrein beschermd natuurgebied, wat zich moeilijk laat verenigen met de impact van bommen, granaten en pantservoertuigen.
KUNST IS LANG: Charlotte Schleiffert
Deze week is Charlotte Schleiffert te gast bij Kunst is Lang. Charlotte tekent en schildert al ruim 30 jaar een expressief oeuvre bij elkaar. Het meest bekend zijn haar figuren van meer dan 3 meter hoog, meestal een combinatie tussen een menselijk onderlijf in modellenpose met daarbovenop een dierenkop of een uitbundig masker. Daarnaast maakt Charlotte schilderijen waarin in soepele lijnen en vaak felle kleuren een relatie van macht of juist onmacht wordt uitgedrukt.
De dood moet worden beantwoord met tederheid – over The Survival of the Faintest van Doina Kraal
De droefenis die op de dood volgt, dempen we met rituelen. Met fluisteringen, zorgvuldig gearrangeerde boeketten, passende gedichten. Missen als een ronde vorm in het Stedelijk Museum Schiedam laat eenzelfde tederheid zien, die tot een hoogtepunt komt in The Survival of the Faintest van Doina Kraal, zag Maurits de Bruijn. ‘Het beeld heeft wat weg van een explosietekening, een technische tekening van een machine of object, waarbij de onderdelen uit elkaar zijn getrokken om te laten zien hoe ze in elkaar zitten. En dat is het natuurlijk ook. Want wie The Survival of the Faintest tegemoet treedt, kan niet ontkennen dat er een bom moet zijn afgegaan, dat zich hier een ramp heeft voltrokken, dat de lijm is opgelost.’
Een winter van blauwe en witte stof – over House of Hope van Marjolein Busstra
Op IDFA gaat deze week House of Hope in première, de nieuwe documentaire van Marjolein Busstra. De film volgt het echtpaar Manar en Milad, dat een vrije school bestiert op de Westelijke Jordaanoever. Te midden van die alsmaar toenemende storm aan bezettingsgeweld en de genocide die zich in Gaza ontvouwt doet het echtpaar er alles aan om de kinderen die ze lesgeven een plek te bieden waar genezing kan plaatsvinden. Alles suggereert: dit is een veilige haven. Hier word je gezien. Hier mogen emoties worden getoond.
Willen zien – over de tentsculpturen van Ger van Elk
‘De Nederlandse nietsigheid en de platte horizon ga je vast missen nadat je een tijdje in het buitenland verblijft. Ik mis het nog niet. Eerst een ontsnapping. En een lome zomer met veel verveling.’ Die zomer roept bij Pum van de Koppel de tentsculpturen van Ger van Elk in gedachten, waarbij het non-functionele een eerbetoon aan de verbeeldingskracht wordt.
Een pijn waar nauwelijks ruimte voor is – over A real pain
Overgeërfde trauma’s staan centraal in A real pain, de tweede film van Jessie Eisenberg – een eigenzinnige combinatie van een buddy comedy en een Holocaustfilm. De neven David en Benji reizen af naar Polen, om de plek te eren waar hun net overleden Joodse grootmoeder woonde. In de sobere apotheose van de film, bezoeken ze concentratiekamp Majdanek. Maurits de Bruijn bekeek A real pain en maakte kennis met een vorm van representatie die hij voorheen niet kende.
DE WINTER IS LANG: Susan Khalil Yusef
Kunst is Lang is er een paar weken tussenuit, maar we hebben kunstenaars die recent te gast zijn geweest gevraagd naar hun favoriete aflevering uit ons omvangrijke archief. Dakota Magdalena Mokhammad koos voor de aflevering met Susanne Khalil Yusef, uit mei 2021. Susanne werd in Duitsland geboren, groeide op in Arnhem en heeft Palestijnse roots: ‘Susanne is een ervaringsdeskundige die een raam openmaakt om met haar mee te kunnen kijken. Dat maakt het laagdrempelig, het werk verwelkomt je, het is als snoep. Susanne zegt zelf ook dat ze het nieuws niet altijd volgt, en dat begrijp ik heel goed. Kunst is misschien een zachtere manier om dingen binnen te laten komen.’
Voor deze Palestijnen is de camera het enige wapen dat rest – over de documentaire No Other Land
Vanaf vandaag draait No Other Land in de Nederlandse bioscopen, een documentaire van verschillende filmmakers die de gruwelijke Israëlische ontmanteling van Masafer Yatta vastleggen. Masafar Yatta is een verzameling van twintig bergdorpen op de Westoever, vestigingen die al op kaarten uit de negentiende eeuw te zien zijn. Maurits de Bruijn woonde de IDFA-première bij: ‘Er gleden golven van walging door het met rood pluche beklede Carré. Na anderhalf uur onrecht schoot het publiek uit de stoelen om zich over te geven aan een staande ovatie, die aanhield tot de Israëlische en Palestijnse filmmakers het podium betraden.’
How the Stedelijk Museum Amsterdam refused to let ‘Bakunin’s Barricade’ be an actual barricade against the ongoing genocide
The Not Surprised Collective requested deploying Ahmet Öğüt’s Bakunin’s Barricade from the Stedelijk Museum, in June. They felt compelled to bring the voice of the visual arts to the resistance that other fields were already showing against the ongoing genocide. Purchased in 2020, the work has since been kept in storage, in waiting. But the barricade began to live a life of its own, caught in the crossfire of political discourse. Its sudden relevance sprang from stylistic similarities to student encampment for Palestine constructions from May 2024, and from its conceptual beauty—a barricade designed not only as a symbol but as something deployable, to be used in moments of social transformation, via the contract that accompanied it.
KUNST IS LANG: Ahmad Mallah
Deze week is Ahmad Mallah te gast bij Kunst is Lang. De verschrikkingen die nu in Palestina plaatsvinden komen op verschillende manieren terug in zijn werk: op polaroids zien we zijn naakte lichaam, gekneveld en soms geblinddoekt, met daar overheen rauwe streken verf die geweld suggereren en zijn identiteit op de foto uitwissen, zoals dat gebeurt bij de duizenden Palestijnen die worden vermoord. Voor zijn schilderijen kiest Ahmad voor een zachtere verwerking van de continue stroom gruwelijke beelden: ze worden weergegeven in gedempt roze, paars en oranje, en krijgen door de plaatsing van bloemen of een olijfboom op de voorgrond een minder intens karakter.
Het niets en alles dat het opvreet – over het werk van EMIRHAKIN, Brat, Camping en FADAT
‘Principes en overtuigingen zijn mooi, maar weinig waard zolang ze geen stand houden zodra we zelf gevaar lopen’, schrijft Maurits de Bruijn naar aanleiding van het openingswerk If I go further, I will burn van EMIRHAKIN in de expositie Remarkable Meetings with Disgusting Men in W139. Aan de hand van deze tentoonstelling, werk van performanceduo FADAT, Maartje Wortels nieuwe roman Camping en Charli xcx’s Brat onderzoekt Maurits in dit essay nietszeggendheid of uitzichtloosheid als materiaal.
De angst regeert – een gesprek over stilte in het Nederlandse kunstenveld
Een gesprek met Mirjam Westen, Tina Farifteh en Maurits de Bruijn over de mogelijkheden die er momenteel liggen om als samenleving met elkaar te praten, via de beeldende kunst, over de genocide in Palestina.
Wanneer de geschiedenis een gezicht krijgt – over het Nationale Holocaustmuseum
Onlangs bezocht Lara Nuberg het Nationaal Holocaustmuseum. Het is er druk. Ze stoort zich aan de andere bezoekers en aan de toon van de audiotour. ‘De tekst is te expliciet, vertelt me te duidelijk wat ik zou moeten voelen. Bovendien: Ik weet het antwoord toch?’ Maar de bron van de onvrede die zich aan haar opdringt, zit dieper.
Lachen op een vulkaan – over het werk van Chantal Akerman
‘Het lezen van Mijn moeder lacht doet pijn,’ aldus Lena van Tijen. ‘In lange zinnen zonder interpunctie, waarin het perspectief verspringt tussen eerste en derde persoon, tekent zich een beeld af van een vrouw die een afgrond nadert.’ Lena schrijft over de memoires van Akerman, de tentoonstelling Chantal Akerman. Travelling in Bozar, en over een moeder en dochter die een intens vervlochten leven leiden. ‘Donkere gedachten zijn zwarte gaten, je kunt erin verdwijnen. Dit betekent niet dat de donkerste gedachten ook het meest waarachtig zijn.’














