Collectiviteit

Mijn tong op het RVS – over We Live Here Too in buitenplaats Kasteel Wijlre

Op 1 april 2024 telde de Limburgse pluimveehouderij 13.623.274 kippen. Dat zijn ongeveer twaalf keer zo veel kippen als Limburgers. Die meer dan 13 miljoen kippen zijn inmiddels allemaal geslacht. In heel Nederland wonen aanzienlijk meer kippen dan mensen. Toch zien we ze vrijwel nooit als ze nog leven. Over de plek die dieren in (mogen) nemen in onze samenleving gaat de tentoonstelling We Live Here Too in buitenplaats Kasteel Wijlre. Curator Lieneke Hulshof gaat in dit essay dieper in op de werken uit de tentoonstelling en op de relatie tussen mens en dier.

KUNST IS LANG: Charlott Markus

Deze week is Charlott Markus te gast bij Kunst is Lang. In haar werk is het verborgene een belangrijk thema. Al in haar jeugd ontwikkelde ze haar vermogen om iets te verbergen en een situatie nauwgezet te observeren, wat de basis legde voor haar fascinatie voor wat we aan het zicht willen onttrekken, of juist willen benadrukken. Tijdens haar residentie op psychiatrisch zorgpark Zon & Schild, afgezonderd gelegen in de bossen bij Amersfoort, fotografeerde ze de handen van cliënten, en kon ze als welkome buitenstaander met hen in contact komen. Het resulteerde in een installatie van deze foto’s naast hangende gordijnen uit een voormalig ziekenhuis op dat terrein: een zee van rijen stof, waartussen Charlotts stem steeds uit verschillende speakertjes was te horen.

Land zonder grenzen: Wie niet kan bijdragen aan het kapitalistische systeem wordt als overbodig gezien, over liefde, validisme en Alice Wong

De pandemie maakte zichtbaar dat overheden in naam van politieke stabiliteit toestaan dat bepaalde bevolkingsgroepen (vooral mensen van kleur, chronisch zieken, gehandicapten en ouderen) als “surplus” gezien worden. Dat zien we nog steeds in de onachtzaamheid voor het nemen van maatregelen om nieuwe infecties te voorkomen, ook in de culturele sector, betoogt Mira Thompson in haar nieuwste bijdrage aan onze serie Land zonder Grenzen. ‘Deze medische marginalisatie resulteert in sociale uitsluiting en verwaarlozing van een groot deel van de bevolking, een deel waar elk mens op een zeker moment in het leven onderdeel van kan worden gemaakt. Hoe onzichtbaar deze groep mensen wordt gemaakt werd nogmaals pijnlijk duidelijk op het PAIS Malieveld protest op 30 november.’

Residenties zijn gericht op een kunstenaar die vrij is

Residenties functioneren als kwaliteitsstempels in de kunstwereld en zijn daarmee essentiële ketens in de kettingreactie van succes. Maar ze zijn niet voor iedereen toegankelijk. In haar nieuwste essay binnen de reeks Land zonder grenzen reflecteert Mirthe Berentsen op de wijze waarop kunstenaars met kinderen structureel worden buitengesloten van deelname aan felbegeerde residenties. ‘Residenties veronderstellen een kunstenaar die vrij is – vrij van zorg, vrij van afhankelijkheden, vrij om weken- of maandenlang fysiek aanwezig te zijn op een specifieke plek. Daarmee is de infrastructuur van de kunstwereld structureel ongeschikt voor wie zorg draagt.’

De buik als plek van transformatie – over The Belly of Momo in Buro Stedelijk

Met The Belly of Momo neemt curator Rita Ouédraogo afscheid van Buro Stedelijk, de plek voor experiment in het Stedelijk Museum Amsterdam. In dit essay reflecteert ze op de installatie van Kevin Osepa. ‘Voor Kevin Osepa is the Belly of Momo zowel onderwerp als strategie. Een poreuze filosofie die een spiegel vormt van Buro Stedelijk zelf. Beide zijn interieurs in wording: plekken om samen te komen, om te experimenteren, waar chaos gekoesterd mag worden. De (onder)buik kan tegengestelde krachten dragen zonder oplossingen te behoeven: rouw en vreugde bestaan naast elkaar en dragen beiden de resonantie van onze voorouders.’

KUNST IS LANG: Çiğdem Yüksel

Deze week is Çiğdem Yüksel te gast bij Kunst is Lang. Çiğdem schaart de meeste afbeeldingen van moslima’s onder ‘safari-foto’s’: van veraf genomen, vaak op de rug, zonder dat er ook maar een spoortje persoonlijkheid van de betreffende vrouw te zien is. Vanuit het groeiend besef dat beeldbanken en archieven essentieel zijn voor ons maatschappelijk geheugen, legde ze in het fotoboek Je moest eens weten: de eerste generatie vrouwen uit Turkije in Nederland de verhalen, portretten en familiefoto’s van 22 vrouwen vast die in dezelfde tijd als Çiğdems eigen oma naar Nederland kwamen.

Spel als praktijk – over CaccHho CucchhA van Mercedes Azpilicueta

Zorg en ouderschap. Voor onze serie Land zonder grenzen onderzoekt schrijver en kunstenaar Mirthe Berentsen de komende maanden het systeem waar die twee samenkomen: het gezin. Met Mercedes Azpilicueta, de zoon van Mercedes en Mirthes dochter, bezocht ze CaccHho CucchhA – de tentoonstelling van Mercedes die is gemaakt voor kinderen van 4 tot 12 jaar en ruimte voor spel biedt. ‘Oh pas op! Ben je ok lieverd?’

Keurslijf

Deze zomer ervoer Joost Jungsik Vormeer in Mudam in Luxemburg hoe een suppoost op zaal schreeuwde omdat een kindje de installatie Controlled Memory Loss van Eva Kot’átková aanraakte. De ironie wil dat juist deze kunstenaar werkt met thema’s als supervisie, controle, opvoeding, het lichaam en de rol van ideologie en (mentale) instituten. Joost bevraagt in zijn column het spanningsveld tussen controle en veiligheid, en hoe zich dat verhoudt tot aanraking.

Het recht op plezier – over het werk van Mounira Al Solh

A land as big as her skin van Mounira Al Solh in het Bonnenfanten is overdonderend in kleur, materiaal en verhalen. Ze vertelt gelaagde verhalen over het leven in oorlog of over het (moeten) verlaten van geboortegrond op zoek naar een betere toekomst. Berber Meindertsma signaleert dat de vrouwen in Mounira’s installaties mensen van vlees en bloed zijn, die dansen, honger en dorst hebben – en soms gewoon naakt willen chillen op bed met een shisha. ‘Ze vragen niet om medelijden maar claimen hun recht op plezier.’

KUNST IS LANG: Pris Roos

Deze week is Pris Roos te gast bij Kunst is Lang. Ze vangt het dagelijks leven in kleurrijke teken- en schilderstijl. Ze legt graag bepaalde straatbeelden en specifieke winkelpanden vast, maar vaker portretteert ze mensen in de intimiteit van hun alledaagse omgeving: als ze staan te koken, naast hun kat op het vloerkleed zijn neergestreken, of buiten op een geparkeerde scooter zitten. 

FOREVER YOUNG – over walvissen en feministische golven

Teddy Tops opende FOREVER YOUNG, de overzichtstentoonstelling die vijftig jaar kunstenaarschap van Lydia Schouten viert, en schreef een tekst die als water is en uitlopers vormt naar Virginia Woolf, Louise Bourgeois, de oude wijsheid van walvissen en de Dolle Mina’s. ‘Een nieuwe feministische golf is in aantocht, bovenop de golf staan Greta Thunberg en Francesca Albanese. Ze kolkt op ons vermogen te luisteren, aandacht, op ecologisch, maatschappelijk en interpersoonlijk en intersectioneel vlak. Dat doet denken: is het wel een nieuwe golf? Of is het juist een oeroude, een diepe, en neemt alles met zich mee dat verdedigd moet worden: het koraal, de dieren, planten, alle soorten?’ 

Hoe de wereld voor mannen is gemaakt

De mensgemaakte wereld is gegenderd en vrijwel alles is voor mannen gemaakt of voor mannen bedacht. Dat maakt De Duivelsberg van Daan Borrel duidelijk. En dat werd aangekaart door het feministisch collectief Matrix. Hun manifest Making Space: Women and the Man-Made Environment reflecteert op het gegeven dat onze steden grotendeels voor en door mannen zijn ontworpen. Reading between the lines, een serie foto’s van Mayte Breed, laat – net als Borrel – zien dat verzet tegen patriarchale domeinen vele gedaanten kan aannemen.

KUNST IS LANG: Bik van der Pol

Deze week is Bik van der Pol te gast bij Kunst is Lang. Het duo bestaat uit Liesbeth Bik en Jos van der Pol en werkt al sinds 1995 samen aan kunstprojecten waarin sociale en politieke fenomenen onderwerp zijn van reflectie. Liesbeth en Jos werken vaak op uitnodiging van een instelling of manifestatie, en leveren nooit een vooraf bedacht kunstwerk op. Ze onderzoeken eerst waarom ze worden gevraagd, en creëren vervolgens de omstandigheden voor een dialoog met betrokkenen, zoals bewoners. Uit de combinatie van hun onderzoek en de ontstane dialoog komt vervolgens het uiteindelijke werk voort.

Land zonder grenzen: Kreupeltijd en de kunst van het relativeren

‘Kreupeltijd is een begrip dat gaat over de manieren waarop mensen met een beperking/chronische ziekte en neurodivergente mensen (de kreupelen, geuzennaam, red.) tijd en ruimte anders ervaren dan mensen zonder beperking. Het lijkt vaak of gezonde mensen vergeten dat we vroeg of laat allemaal in kreupeltijd zullen leven.’ In haar nieuwste bijdrage voor de reeks Land zonder grenzen verbindt Jam van der Aa het begrip kreupeltijd aan haar lezing van het boek De prullenbak heeft veel plezier aan mij van Thomas Heerma van Voss, waarin hij schrijvers op leeftijd interviewt over hun leven en loopbaan.

Advertenties

Ook adverteren op mistermotley.nl? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl

Nieuwe artikelen laden...

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

* verplicht