Institutioneel

Residenties functioneren als kwaliteitsstempels in de kunstwereld en zijn daarmee essentiële ketens in de kettingreactie van succes. Maar ze zijn niet voor iedereen toegankelijk. In haar nieuwste essay binnen de reeks Land zonder grenzen reflecteert Mirthe Berentsen op de wijze waarop kunstenaars met kinderen structureel worden buitengesloten van deelname aan felbegeerde residenties. ‘Residenties veronderstellen een kunstenaar die vrij is – vrij van zorg, vrij van afhankelijkheden, vrij om weken- of maandenlang fysiek aanwezig te zijn op een specifieke plek. Daarmee is de infrastructuur van de kunstwereld structureel ongeschikt voor wie zorg draagt.’

Simomo Bouj en Jan Hoek runnen No Limits! Art Castle. Ze onderzochten wat ze met hun kunstruimte konden doen om zich in te zetten tegen de Israëlische genocide op de Palestijnen in Gaza. Op die grote vraag formuleerden ze een heel concreet antwoord: de tentoonstelling Shopping Against Genocide die bezoekers in staat stelt hun koopkracht op een goede manier in te zetten. In dit essay geven Simomo en Jan tips voor andere kunstruimtes die zich willen aansluiten bij hun missie.

Deze zomer ervoer Joost Jungsik Vormeer in Mudam in Luxemburg hoe een suppoost op zaal schreeuwde omdat een kindje de installatie Controlled Memory Loss van Eva Kot’átková aanraakte. De ironie wil dat juist deze kunstenaar werkt met thema’s als supervisie, controle, opvoeding, het lichaam en de rol van ideologie en (mentale) instituten. Joost bevraagt in zijn column het spanningsveld tussen controle en veiligheid, en hoe zich dat verhoudt tot aanraking.

Laure van den Hout raakte overweldigd door Wolfgang Tillmans’ ‘Nothing could have prepared us – Everything could have prepared us’ in het Centre Pompidou. De tentoonstelling eist haast dat je je aan haar overgeeft en wie dat doet zal beloond worden. ‘Na een ruim uur door de voormalige bibliotheek te hebben gelopen begint de titel zich meer en meer voor me in te nemen. Tillmans geeft veel, maar geen antwoorden, je moet zelf je weg vinden in de wirwar aan beelden, misschien zelfs: elk beeld nuanceert of versterkt het ander. In nauwe samenhang is enige vorm van absolutisme moeilijk te volharden, en dat op zichzelf is al een prettig politiek statement.’

22 mei organiseerden we samen met De Balie een avond waarin we met elkaar in gesprek gingen over hoe we kunnen bouwen aan een duurzaam kunstenveld. Een openbare repetitie voor de toekomst van de kunstsector, met Ellis Kat, Liesbeth Bik, Marianna van der Zwaag, Laure van den Hout en Jack Segbars.

Aanstaande zaterdag 29 maart 2025 opent in Kunstmuseum Den Haag de tentoonstelling New New Babylon – Visions for Another Tomorrow. Zippora Elders is gastcurator van New New Babylon. Ter gelegenheid van deze tentoonstelling en van het boek Playing Constant , het sluitstuk van het project Constant 101 dat in juni bij Jap Sam Books uitkomt, verschijnt vandaag op Mister Motley een voorpublicatie van Zippora’s essay Constant Spelen: een meanderende, dynamische reflectie op de omvangrijke nalatenschap van Constant, bekeken met de ogen van vandaag, in de geest van Constant.

Emma van Meyeren toog naar Middelburg om daar in de Vleeshal de solotentoonstelling Directions van Hannah Black te zien. Ze trof er een bonte constellatie aan: van de minimumloonregeling voor kunstenaars in de jaren 50-80 tot de bombardementen op de thuisstad van de Vleeshal aan het begin van de Tweede Wereldoorlog: ‘voelen waar destructie en constructie elkaar doorkruisen en met gevoelens van pijn en observaties over ironie blijven vragen wat nou eigenlijk de condities zijn’.

De voortekenen zijn gunstig, het lijkt erop dat de lente langzaam zijn intrede doet. Dat betekent een spoedig einde aan onze winterslaap. Nog één keer kiezen we als redactie een aflevering uit het archief, dit keer die met regisseur Oeke Hoogendijk. Volgende week zijn we er weer, met nieuwe afleveringen!