
‘Ik eigen het me toe dat de buitenwereld iets van mijn beperking vindt’ – op atelierbezoek bij Lotte Werkema
Typerend voor het werk van Lotte Werkema is dat ze toont hoe ze haar aanwezigheid moet bevechten, terwijl ze tegelijkertijd door haar rollator, rolstoel en lichamelijke hulpstukken juist duidelijk zichtbaar is. ‘Mensen zijn zo vrij mijn lijf te becommentariëren, maar dat kan ik beter zelf doen. Dan ligt de bal bij mij. Als de goegemeente, de kunstwereld of de politiek daar maatschappelijk verzet in ziet, dan accepteer ik dat.’ Alex de Vries bezocht haar atelier en ging met Lotte in gesprek.

De huizen van nu, het leven van toen – over de fotoboeken van Maurice van Es en Luka Karssenberg
Puck Kroon bezocht de groepstentoonstelling Traces bij Garage Rotterdam en werd geraakt door het werk Rooms of Now: negenenveertig fotoboeken die elk de karakteristieken van een woning en diens bewoners omvatten. Puck herinnert zich de dozen dia’s van haar opa die op zolder op haar wachten en overdenkt hoe het zou voelen om haar blik te werpen op de beelden die hij schoot.

Kleding als oefening van het geheugen
De vader van Merel Bem kwam op de fiets ten val. In de ambulance of in het ziekenhuis werd zijn kleding opengeknipt. Even later kreeg hij een hemelsblauwe pyjama aan. In haar essay gaat Merel in op het autobiografische verhaal dat kleding ons kan vertellen. ‘Als je alle kleding die je ooit in je leven hebt gehad, alle babyschoentjes, winterjassen en trouwjurken, bij elkaar zou zoeken, zou je je autobiografie hebben.’

Een reden om er te zijn, liefde die dwars door het leven groeit – over Nan Goldins levenswerk
Eerder dit jaar bracht schrijver en fotograaf Tatjana Almuli een ode aan het werk van Nan Goldin. “Ik ken geen fotograaf bij wie je de lucht op sommige foto’s bijna kunt ruiken, de lippen van de gefotografeerde haast kunt proeven. Waar zowel pijn als plezier zo voelbaar is – zo filmisch, zo levendig.” Op dit moment is in het Stedelijk Museum in Amsterdam This Will Not End Well te zien met duizenden foto’s, ondersteund door muziek, voice-overs en archiefmateriaal van Goldin.

Omdat mijn lichaam en geest hiernaar verlangen – over vrouwen met dubbeltalenten
Sytske van Koeveringe ging in gesprek met verschillende vrouwelijke makers met ‘dubbeltalenten’ en schreef tijdens haar verblijf in het Van Doesburghuis een brief aan Nelly van Doesburg waarin ze haar overdenkingen met haar deelt. ‘zodra ik mij moet verhouden tot de buitenwereld, tot de ander en er wordt verwacht dat ik vertel wat ik doe – zeefdrukken, schilderen en schrijven – verschijnt er een schaduw boven me in een vorm van een vraagteken.’

KUNST IS COLLECTIEF: BOG.
‘Ik heb het gevoel dat wij ‘rond’ fungeren, daarbuiten is veel vierkante shit waarmee we moeten dealen.’ In de vierde aflevering van Kunst is Collectief is BOG. te gast. BOG. werkt vaak collectief: samen bedenken ze de concepten, schrijven ze de teksten, creëren ze het toneelbeeld, staan ze op het podium en vormen ze de organisatie.

Billen uit de bergen – met bezoeker Albert naar We Once Were One in het Stedelijk Museum Schiedam
Femmy Otten doet met haar werk een oproep het allerpersoonlijkste voorop te stellen en kwetsbaar te durven zijn. Roxane Soudagar, die zich naar eigen zeggen meer op haar gemak voelt in een felle politieke discussie dan in een intiem, kwetsbaar gesprek, bezoekt voor De ontmoeting Ottens tentoonstelling We Once Were One. ‘[…] Hoezeer ik het ook toejuich dat we als samenleving niet al te preuts zijn, persoonlijk vind ik het al te veel gevraagd om naar een sauna te gaan, met al die lichamen om me heen. Dus daar sta ik dan, omringd door sculpturen en tekeningen van vulva’s, tongen, penissen en zwangere buiken. Om het mezelf nog iets moeilijker te maken, heb ik juist deze tentoonstelling uitgekozen om met een willekeurige bezoeker te bekijken.’

KUNST IS LANG: Lise Sore
Deze week is Lise Sore te gast bij Kunst is Lang. Lise maakt tekeningen van diens naakte lichaam, die soms metersgroot bungelen in een ruimte, met grafiet op doorschijnende doek. Deze zwart-witte tekeningen zijn de directe vertaling van een foto, genomen op een moment dat Lise een heftige emotie doormaakt.

De fantasieloze kunstenaar – hoe maken makers die geen verbeeldingskracht bezitten?
‘Het is altijd donker in mijn hoofd geweest’, zegt schrijver Ivana Kalaš. De duisternis is een reden voor vage gevoelens van herinnering, maar beschermt haar tegelijkertijd ook tegen traumatiserende gebeurtenissen uit haar verleden. Als je er niet visueel mee wordt geconfronteerd, is het soms veel gemakkelijker om ermee te leren leven. Maar het leidt ook tot een verwarrende vraag, namelijk: hoe produceert iemand zonder visuele verbeeldingskracht kunst? In haar essay onderzoekt Kalaš haar eigen afantasie en die van bekende schrijvers zoals Aldous Huxley en Isaac Asimov.

Het meisje met de dode eend – op atelierbezoek bij Eveline Kieskamp
Alex de Vries zocht Eveline Kieskamp op in haar atelier en sprak met haar over haar beeldende werk: ‘Ik wil me met mijn werk meer naar buiten richten, hoewel het wel erg van binnenuit ontstaat.’

Blijven staan – met Mieke Hessels naar het Nederlands Fotomuseum
In aflevering XVII van De ontmoeting gaat Alma Mathijsen met kunstenaar Mieke Hessels naar When life gives you lemons, squeeze them out in the eyes of your abuser in het Nederlands Fotomuseum.

Ruimtereiziger met een bandrecorder – over het geluidswerk van Henri Chopin
Wanneer Linde Keja naar de poésie sonore van Henri Chopin (1922-2008) luistert, walgt ze af en toe. Maar Chopins elektronische verkenningen worden haar vertrouwd, want het zijn de geluiden van een lichaam, van mijn eigen lichaam of van een ander nabij menselijk of dierlijk lichaam. ‘Het raakt een verlangen, naar tast en warmte, adem op huid, geborgen zijn, slaap, seks.’ In dit essay beschrijft Keja hoe Chopins klankgedichten uiteindelijk haar blik, of gehoor, doen kantelen. ‘Ik vind zijn werk zo waardevol, omdat het me leert te luisteren naar mijn eigen lichaam zonder het meteen te hoeven begrijpen en zonder er bang voor te hoeven zijn.’


Transformatie en verwerking – met Dr. Leni van Doorn naar Museum Tot Zover
‘Je kan goed zien waar de pijn heeft gezeten bij de kunstenaars. Ze maken de impact van kanker zichtbaar.’ In deel II van De ontmoeting bezoekt Nadia de Vries met Dr. Leni van Doorn de tentoonstelling ‘Kwaadaardig mooi’, waarin het leven met kanker centraal staat.

Kunst
is lang:
Esmay Groot Koerkamp
Het werk van Esmay Groot Koerkamp vindt zijn oorsprong in haar soms overweldigende gevoelswereld. Liefde, onzekerheid, je in eenzaamheid willen terugtrekken: het zijn volgens Esmay universele emoties die alle mensen delen en die een eigen beeldtaal verdienen.