Land zonder grenzen – neurodivergentie en ‘het systeem’
‘Het onvermogen of de moeilijkheid om in een systeem te passen omdat het als een te strakke jas je bewegingen belemmert, zal herkenbaar zijn voor veel neurodivergente personen. Sommige neurodivergenten vinden een ruimte, of een manier binnen een voor hun dwingende structuur, soms betreden ze een soort parallelle wereld, bijvoorbeeld de kunstwereld’, schrijft Jam van der Aa. In dit eerste artikel in haar reeks voor Land zonder grenzen gaat Jam in gesprek met kunstenaar Bo Stokkermans over hoe hij zijn weg vindt binnen de systemen van de (kunst)wereld.
Land zonder grenzen – wat gebeurt er met iemand als je telkens bekeken maar niet gezien wordt?
Welke mate van ontoegankelijkheid ervaren mensen met een ‘lichamelijke’ beperking, mensen op leeftijd, ouders van opgroeiende kinderen en neurodivergente personen? Met Mira Thompson praten Maurits de Bruijn en Laure van den Hout over het belang van representatie, het vinden van woorden waar nog niet veel taal voor is, en actief werken aan een inclusievere en representatievere (kunst)wereld. ‘Ik kan er niet omheen dat anderen weten dat ik een beperking heb. Ik moet me er altijd toe verhouden, ook al heb ik daar niet altijd behoefte aan. Daar gaat ook veel van mijn werk over, over de blik en de betekenis en interpretaties die aan mensen met handicaps worden toegekend.’
Systeemtaal, vormvrijheid – in gesprek met Robert Glas
In het Stedelijk Museum Amsterdam zijn in de tentoonstelling Circulate werken te zien van 21 kunstenaars die het medium fotografie op diverse en vernieuwende manieren inzetten. Jorne Vriens gaat voor Mister Motley de komende maand in gesprek met 3 van deze makers. Vandaag is de beurt aan Robert Glas: ‘Wat ik fijn vind aan de beeldende kunst, is dat je niet bent gebonden aan bestaande formats en andere kaders. Je kunt echt vanaf het begin af aan uitzoeken wat de vorm moet zijn.’
DE WINTER IS LANG: Nastaran Razawi Khorasani
Achter de schermen zijn we druk bezig met nieuwe opnames voor Kunst is Lang – het wachten is dus bijna voorbij! In de tussentijd hoor je afleveringen die wij vanuit de redactie graag nog eens met je delen. Deze week hoor je de keuze van hoofdredacteur Laure van den Hout, voor de aflevering met Nastaran Razawi Khorasani.
Hoe het Stedelijk Museum Amsterdam weigerde Bakunin’s Barricade als echte barricade in te zetten tegen de voortslepende genocide
Het Not Surprised Collective verzocht het Stedelijk Museum Amsterdam in juni ’24 om Ahmet Öğüts Bakunin’s Barricade in te zetten voor protesten. Het collectief voelde zich genoodzaakt de stem van de beeldende kunsten te laten horen tegen de voortdurende genocide. Het werk werd in 2020 door het museum verworven, en ligt sindsdien in afwachting in het depot. Maar de barricade begon een eigen leven te leiden, en werd zo gevangen in het kruisvuur van het politieke discours. De plotselinge relevantie ervan kwam voort uit stilistische overeenkomsten met de bouw van studentenkampementen tijdens de pro-Palestinaprotesten van mei 2024 én uit de conceptuele schoonheid ervan – een barricade die niet alleen ontworpen was als een symbool, maar ook als iets inzetbaars, om te worden gebruikt op momenten van sociale transformatie.
De wereld brengen naar wie haar niet zien kan – in gesprek met Hira Nabi
In het Stedelijk Museum Amsterdam zijn in de tentoonstelling Circulate werken te zien van 21 kunstenaars die het medium fotografie op diverse en vernieuwende manieren inzetten. Jorne Vriens interviewt voor Mister Motley komende maand 3 van deze makers. Als eerste spreekt hij met Hira Nabi: ‘Ik denk veel na over de samenstelling van licht en donker, over fotografie als de documentatie van tijd. Ik probeer het perspectief te veranderen, om zichtbaar te maken wat voorheen ongezien bleef.’
DE WINTER IS LANG: Arash Fakhim
Kunst is Lang heeft nog een korte winterstop. We zijn er over een paar weken weer. In de tussentijd hoor je afleveringen die volgens de redactie memorabel waren. Deze week de keuze van redacteur Maurits de Bruijn, voor de aflevering met Arash Fakhim. ‘Inmiddels weet ik door alle voorgesprekken die ik voor Kunst is Lang heb gevoerd, hoe het gesprek kan worden geopend als de kunstenaar in kwestie zich op een scharniermoment bevindt. En dat geldt zeker voor Arash Kahim. De genocide in Gaza had veel in hem losgemaakt en dat legt hij heel secuur uit in dit gesprek. Tegelijkertijd mag dit gesprek ook meanderen en uitwaaieren, en zo ontvouwt zich een vorm van vrijheid en gulheid die ook het werk van Arash kenmerkt.’
‘Wat heb ik nu weer gedaan?’ – op atelierbezoek bij Marja van Putten
‘Ik word zelf steeds normaler, maar mijn werk wordt steeds gekker’, vertelt Marja van Putten als Alex de Vries bij haar op atelierbezoek gaat. Als schilder werkte Marja jarenlang met een systeem waarmee ze haar doeken opbouwde met negen vakken die ze indeelt in drie basiskleuren: rood, groen en wit, en contrasten zoals binnen en buiten, hard en zacht. Geen systeem om het systeem, maar een houvast om haar composities dynamisch te maken. Drie jaar geleden gooide Marja het roer om en begon aan haar 2D-werken onder de noemer FemmeBRUT: textiele sculpturen van een groep gestalten met uiteenlopende achtergronden en karakters.
Land zonder grenzen – kun je van een ander die niet in jouw hoofd zit, verlangen dat die je snapt?
In de nieuwe reeks Land zonder grenzen onderzoekt en belicht Mister Motley samen met vier verschillende ervaringsdeskundige auteurs vier facetten van ontoegankelijkheid in het kunstenveld.
DE WINTER IS LANG: Robin Waart
Kunst is Lang heeft nog een korte winterstop. We zijn er over een paar weken weer. In de tussentijd hoor je afleveringen die volgens de redactie memorabel waren. Deze week de keuze van Luuk, voor de aflevering met Robin Waart. ‘Het lukt lang niet altijd, maar een uitzending is wat mij betreft geslaagd als de luisteraar even in de denkwereld van de gast kunt stappen. In deze aflevering stap je direct – in de eerste minuten al – in de unieke wereld van Robin Waart.’
Het protestbord met glitter en parels – over I Hit You With a Flower in Stedelijk Museum Schiedam
In de tentoonstelling I Hit You With a Flower in het Stedelijk Museum Schiedam stuit Pelumi Adejumo op het werk van Mari Katayama en Rory Pilgrim. ‘De werken van beide kunstenaars wakkeren het gesprek aan over toegankelijkheid en het belang van gedeelde zorg en verantwoordelijkheid. Pilgrim durft in hun tekeningen naïef te zijn, en de dunne lijnen de droom te laten dragen van een andere wereld en zorgsysteem.’
DE WINTER IS LANG: Charl Landvreugd
Kunst is Lang heeft nog een korte winterstop. We zijn er over een paar weken weer. In de tussentijd hoor je van kunstenaars die recent te gast waren welke aflevering uit het archief zij graag opnieuw onder de aandacht brengen. Deze week is dat de keuze van Serana Angelista voor het gesprek met Charl Landvreugd: ‘Hoewel de aflevering acht jaar geleden is opgenomen, stelt Charl Landvreugd vragen waar vandaag de dag nog steeds geen antwoorden op zijn gekomen. Als kunstenaar en onderzoeker verhoudt hij zich tot de meervoudigheid van Nederlanderschap. Hij richt zich op kunstenaars met een Afro achtergrond, de vormgeving van de zelf en hoe deze hybriditeit in kunst tot uiting kan komen. Kunst die in de Nederlandse white cube geen structurele aandacht krijgt.
Een pijn waar nauwelijks ruimte voor is – over A real pain
Overgeërfde trauma’s staan centraal in A real pain, de tweede film van Jessie Eisenberg – een eigenzinnige combinatie van een buddy comedy en een Holocaustfilm. De neven David en Benji reizen af naar Polen, om de plek te eren waar hun net overleden Joodse grootmoeder woonde. In de sobere apotheose van de film, bezoeken ze concentratiekamp Majdanek. Maurits de Bruijn bekeek A real pain en maakte kennis met een vorm van representatie die hij voorheen niet kende.
DE WINTER IS LANG: Susan Khalil Yusef
Kunst is Lang is er een paar weken tussenuit, maar we hebben kunstenaars die recent te gast zijn geweest gevraagd naar hun favoriete aflevering uit ons omvangrijke archief. Dakota Magdalena Mokhammad koos voor de aflevering met Susanne Khalil Yusef, uit mei 2021. Susanne werd in Duitsland geboren, groeide op in Arnhem en heeft Palestijnse roots: ‘Susanne is een ervaringsdeskundige die een raam openmaakt om met haar mee te kunnen kijken. Dat maakt het laagdrempelig, het werk verwelkomt je, het is als snoep. Susanne zegt zelf ook dat ze het nieuws niet altijd volgt, en dat begrijp ik heel goed. Kunst is misschien een zachtere manier om dingen binnen te laten komen.’
‘In iedere splinter zie ik een beeld’ – op atelierbezoek bij Wim Vonk
Als het kunstenaarschap van Wim Vonk iets niet is dan is het wel theorie. Hoewel hij eindeloos over zijn werk kan vertellen is in feite niets van tevoren bedacht, maar altijd ter plekke aangetroffen en gemaakt. Zijn werkplaats is dan ook eerder een garage dan een studio, eerder een opslagruimte dan een studeerkamer. Alex de Vries bezocht die garage en sprak Wim Vonk over zijn kunstenaarschap.