‘Kreupeltijd is een begrip dat gaat over de manieren waarop mensen met een beperking/chronische ziekte en neurodivergente mensen (de kreupelen, geuzennaam, red.) tijd en ruimte anders ervaren dan mensen zonder beperking. Het lijkt vaak of gezonde mensen vergeten dat we vroeg of laat allemaal in kreupeltijd zullen leven.’ In haar nieuwste bijdrage voor de reeks Land zonder grenzen verbindt Jam van der Aa het begrip kreupeltijd aan haar lezing van het boek De prullenbak heeft veel plezier aan mij van Thomas Heerma van Voss, waarin hij schrijvers op leeftijd interviewt over hun leven en loopbaan.

Deze week is Benjamin Francis te gast bij Kunst is Lang. Zijn sculpturen, performances en films ontstaan vanuit een fascinatie voor wat afwijkt van de norm, omdat het vies of fout is. Benjamin ziet een verband tussen het schoonmaken van een ruimte en het uitsluiten van mensen en onderzoekt welke machtsrelaties er in disciplinerende handelingen zoals schoonmaken besloten liggen.

Alex de Vries bezocht het atelier van Clementine Oomes. In haar werk duikt het verleden van haar moeder op. Zo krijgt intergenerationeel trauma gestalte in haar keramische beelden. ‘Mijn moeder had in die jaren in het kamp vrijwel niets; niet veel meer dan de kleren die ze aan had en het bedje waar ze op sliep. In het kamp moest ze met haar moeder en haar zus de kleding en het linnengoed van de Japanners onderhouden, wassen en herstellen. Die arbeid heb ik in een sculpturale vorm verwerkt. Het enige speelgoed dat ze die drieënhalf jaar in de kampen heeft gekoesterd was knuffel, een konijn.’ 

Lena van Tijen woonde in BOZAR, het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel, de performance POSSESSIVE USED AS DRINK (ME) – A LECTURE ON PRONOUNS in the form of 15 SONNETS van dichter en classicus Anne Carson bij. Het zette haar aan het denken over het prettig-ongrijpbare dat het lezen, interpreteren en vertalen van poëzie met zich meebrengt: ‘het gevoel dat begrip zich ergens achter mijn hoofd bevindt, op een paar meter afstand. En dat het, zodra ik omkijk, alweer verdwenen is.’

In aflevering 334 van Kunst is Lang is Joppe Venema te gast. Je kunt het werk van Joppe Venema zien als een antenne voor stralingen of energieën die buiten onze menselijke waarneming vallen. In zijn objecten, installaties en foto’s maakt hij het effect van meetbare signalen zichtbaar.

Alex de Vries ging op atelierbezoek bij Caro Bensca.‘Het zijn de garens van mijn moeder die mij op het spoor hebben gezet van de kunst. Ik wil iets maken dat nog niet bestaat, iets doen dat nog niet is gezien. Sinds zeven jaar werk ik drieënhalve dag per week voor de Stichting Beeldende Kunst aan de KNSM-laan in Amsterdam. De SBK bestaat zeventig jaar en heeft een depot zo groot als een voetbalveld met dertigduizend kunstwerken. De kunst is een collectief geheugen. We doen het met z’n allen. De verdienste van de kunst is het behoud van het vrije denken. ’t Hoeft niemand te interesseren, maar in je verbeelding mag alles.’

Jam van der Aa spreekt voor haar reeks Land zonder grenzen met Maartje de Winter. ‘Ik denk dat de kunst zich leent om een persoonlijk perspectief zichtbaar te maken. Kunst is ook een plek waar kritische vragen welkom zijn. Waar het anders-zijn reden tot onderzoek is. Dat hoe daarmee omgegaan wordt en de struggle die daarbij komt kijken bevraagd kunnen worden. Er is plek voor mijn ervaring en voor hoe ik dat zichtbaar maak aan anderen.’