Intimiteit

Helena Julian schreef een essay naar aanleiding van The yolk’s on you, een tentoonstelling van het resort die plaatsvindt in het Groningse Cafetaria Koning. ‘In Groningen zat ik in een cirkel met Natasja Mabesoone, Josse Pyl, Jesse Strikwerda en Tim Depraetere. Rond een uur of halftwaalf, met koffie, geen friet. Dat wij – het veronderstelde wij dat werkt in de culturele sector – op dat uur niet te vinden waren in een snackbar, zegt ook iets over patronen: over sociale klassen, werktijden, voorkeuren. Er zijn genoeg mensen met een ander ritme, een ander dagelijks patroon, een andere verhouding tot de snackbar. We bespraken de uitnodiging van het resort aan de kunstenaars om tijdens de residentieperiode nieuw werk te maken in de context van een Groningse snackbar.’

Laure van den Hout raakte overweldigd door Wolfgang Tillmans’ ‘Nothing could have prepared us – Everything could have prepared us’ in het Centre Pompidou. De tentoonstelling eist haast dat je je aan haar overgeeft en wie dat doet zal beloond worden. ‘Na een ruim uur door de voormalige bibliotheek te hebben gelopen begint de titel zich meer en meer voor me in te nemen. Tillmans geeft veel, maar geen antwoorden, je moet zelf je weg vinden in de wirwar aan beelden, misschien zelfs: elk beeld nuanceert of versterkt het ander. In nauwe samenhang is enige vorm van absolutisme moeilijk te volharden, en dat op zichzelf is al een prettig politiek statement.’

Deze zomer overstelpen we jullie met tips. Laure van den Hout zag Lilja Ingolfsdottir’s debuut Loveable. De film weet de beeldvorming te doorbreken rondom relaties die op de klippen lopen. In het begin zien we de ietwat dwingende manier waarop hoofdrolspeler Maria muzikant Sigmund verovert. Wat volgt zijn onbezorgde scènes, veel seks, vertrouwdheid, dansen in de woonkamer, een aangekondigde zwangerschap terwijl de liftdeuren sluiten. 

De bruine kroeg dreigt te verdwijnen. Het CBS meldde dat er in iedere week van 2023 zo’n drie bruine cafés hun deuren voorgoed sloten. Deze tendens vormt het vertrekpunt voor ‘doesn’t last then, does it?’ – een tentoonstelling van het resort in café de Souffleur in Groningen. Adriënne van der Werf schreef een ode aan de bruine kroeg: ‘Misschien is dat wel de schoonheid van zulke plekken: herinneringen sterven met de mensen die er waren en krijgen geen plek in geschiedenisboeken of archieven. In een wereld die steeds generieker wordt, waarin steden op elkaar beginnen te lijken, waarin alles gedocumenteerd moet worden – met telefooncamera’s en Google-reviews – zijn juist de plekken die zich daaraan onttrekken van een andere orde.’

Aan de hand van haar eigen maakpraktijk en het boek Bodies of water van Astrida Neimanis onderzoekt Suzanne Dikker in dit essay of het mogelijk is om een materialiteit van het begrip solidariteit voor te stellen. ‘Solidariteit zou in dit scenario de rol aannemen van het zachte maar stevige smeermiddel dat ons in staat stelt onze eigen weg met en door elkaar te voelen.’

‘Geen helden maar mensen zouden verhalen moeten bevolken.’ Erik Wong ging naar aanleiding van de tentoonstelling Unravel in het Stedelijk Museum in Amsterdam in gesprek met kunstenaar LJ Roberts over het werken met textiel. In Zacht verzet onderzoekt hij het verhalende denken en houdt hij een wervelend betoog voor de tussenruimte. ‘Roberts omarmt het ambivalente, het non-binaire en koestert daarmee een tussenruimte. Een ruimte die hen voor zichzelf heeft gemaakt, bevochten heeft en die – zeker in deze gepolariseerde, binaire tijden – verdedigd moet worden.’

De mysterieuze schilderingen en objecten van Kasper Bosmans zijn vaak grafisch en verleidelijk, in sierlijke, heldere lijnen geschilderd of vormgegeven. Hun symbolische beeldtaal doet denken aan oude familiewapens, geïllustreerde boeken of digitale logo’s. Inhoudelijk combineren Kaspers werken verschillende verhalen en geschiedenissen, die samen met de zeggingskracht van de objecten zelf een nieuw verhaal construeren. Daarin is altijd aandacht voor een queer-perspectief: bijvoorbeeld in Kaspers project geïnspireerd op de excentrieke keizer van het Roomse Rijk Rudolf de Tweede, of in de werken die hij maakte over de botersmokkel tussen Nederland in België in de jaren 60 en 70, waarin de boter in Kaspers lezing glijmiddel werd voor opgewonden rondsluipende smokkelaars.

Sanne Kabalt maakt werk dat zich ophoudt in het domein dat aangeduid wordt met ‘image+text work’. In een onderzoekend essay tast ze aan de hand van andere kunstenaars die beeld en tekst samenbrengen, onder wie Roni Horn, Sophie Calle en Louise Bourgeois, af welke ruimte en relaties er ontstaan als er een vorm van lezenkijken of kijkenlezen geïntroduceerd wordt.

In het Noordbrabants Museum is onder de noemer ‘Brabantse Nieuwe’ het beeldend werk van Sarah Neutkens te zien. Neutkens is gefascineerd door het moment: ze legt ogenblikken vast voordat deze verdwijnen. Puck Kroon bezoekt haar tentoonstelling Niets is ooit altijd en wordt eraan herinnerd hoe niets ooit hetzelfde is.

‘Het lezen van Mijn moeder lacht doet pijn,’ aldus Lena van Tijen. ‘In lange zinnen zonder interpunctie, waarin het perspectief verspringt tussen eerste en derde persoon, tekent zich een beeld af van een vrouw die een afgrond nadert.’ Lena schrijft over de memoires van Akerman, de tentoonstelling Chantal Akerman. Travelling in Bozar, en over een moeder en dochter die een intens vervlochten leven leiden. ‘Donkere gedachten zijn zwarte gaten, je kunt erin verdwijnen. Dit betekent niet dat de donkerste gedachten ook het meest waarachtig zijn.’

Wat betekent het om een lichaam te zijn? Samen met Lotte Dekkers, danser, docent en haptonomisch counselor, bezoekt Linde Keja ‘Felt Sense’ van Dafna Maimon bij Oyfo Kunstpodium. De aanwezige werken doen hen reizen door een darmstelsel, die de kunstenaar ziet als een diep filosofische plaats, die ons verbindt met onze omgeving en deze ook reflecteert en documenteert. Zoals ons hele lichaam dat doet.