In gezelschap van Jori Galama ging Fiep van Bodegom naar OSCAM voor ‘Let’s be honest: we all need rest’ die werd samengesteld door Lee Stuart. De tentoonstelling bevraagt het vastgeroeste kapitalistische systeem en creëert ruimte voor bredere perspectieven op ons idee van rust. ‘Ik merk dat bij beginnende kunstenaars onderling soms ook een soort ‘druk zijn’ wordt gespeeld. Druk zijn is succesvol zijn, vooral op dat moment in je carrière dat je het gevoel hebt dat je je nog moet bewijzen, en die eerste grote film, dat boek of die solotentoonstelling er nog niet is.’ 

Voor de podcast Kunst is Collectief ging de redactie in gesprek met Questions Collective, De School, De Onkruidenier, BOG., Lowrey Foley McClane, Club Gewalt, Pink Pony Express, We Make Carpets, BOYBAND, de literaire boyband, Jeanne van Heeswijk en Collectief Z o m e r e n. Hoe geven zij het ‘samen’ vorm? Wat zijn de overwegingen, twijfels, frustraties en overtuigingen die komen kijken bij verschillende vormen van collectiviteit? Naar aanleiding van deze inspirerende gesprekken reflecteert de redactie van Kunst is Collectief op (wat er ten grondslag ligt aan) de behoefte een collectief (te) vormen of een collectieve beweging op gang te brengen en wat er in de praktijk bij komt kijken.

‘Laten we de literatuur eens een boyband cadeau doen,’ en zo geschiedde. In de negende aflevering van Kunst is Collectief is BOYBAND, de literaire boyband te gast. In gesprek met Luuk Heezen vertellen Wout Waanders, Jelko Arts en Martin Rombouts over hoe ze een boyband en literatuur combineren. ‘We stelen van allebei de kanten om een soort raar Frankenstein-monster te maken.’

In aflevering acht van Kunst is Collectief zijn Marcia Nolte, Stijn van der Vleuten en Bob Waardenburg van collectief We Make Carpets te gast. Ze maken tapijten door patronen te leggen met alledaagse voorwerpen zoals schuursponzen, pleisters, potloden en paperclips. ‘Je bent pas samen aan het maken als je samen gáát maken. Als je vooraf gaat bedenken wat het eindresultaat wordt, is er geen ruimte meer voor samen ontdekken wat het zou kunnen worden.’

Het Stedelijk Museum Amsterdam presenteert vijf decennia kunstenaarschap van multitalent Felix de Rooy met film, theater en beeldende kunst in talloze verschijningsvormen van schilderijen tot assemblages en van collages tot wandkleden. De Rooy onderzocht thema’s die op dit moment nog steeds actueel zijn, waaronder de doorwerking van het koloniale verleden, alledaags racisme en de betekenis van Afro-Caribische en queer identiteiten binnen de kunst. Leana Boven bezocht Apocalypse met programmamaker Max de Ploeg. ‘Deze instituten zijn inherent koloniaal.’

Met zijn veelbesproken sculptuur plaatst Thomas J. Price de gewone mens in het centrum van Rotterdam. Zij spiegelt het spel én de strijd binnen onze maatschappij, de realiteit vol ontmoetingen die doordrenkt zijn van sociale verwachtingen en vooroordelen, die ook doordrenkt zijn van het bewustzijn van ras. Moments Contained balt een pijnlijke dynamiek samen. ‘Daarom is het opwindend dat zij in Rotterdam ruim baan krijgt,’ zegt Price. ‘Niet zomaar ergens in de marge, maar middenin in de stad, die net als Londen een smeltkroes is van culturen. Zij belichaamt een nieuwe actualiteit.’ Een essay van Wilma Sütö naar aanleiding van een interview met Thomas J. Price.

Kunstpraktijken die zelfstimulerende expressie omvatten, zijn lange tijd gegroepeerd onder de naam ‘Outsider Art’, een omstreden term die autodidactische kunstenaars en kunstenaars met een handicap letterlijk buiten het middelpunt van het artistieke discours plaatst. Veel van deze praktijken worden gekenmerkt door hun directheid, waarbij het maken gedreven lijkt te worden door een verlangen naar interactie met de wereld. Dat kunst emoties kan overbrengen, snappen we wel, maar hoe zit het met de sensatie van de hand die tegen het papier duwt, met het voelen van een kleur in je buik, met het vasthouden van een camera met flapperende handen? Wat als we kunst benaderen vanuit de lichamelijke bewegingen die ten grondslag liggen aan haar totstandkoming, en onze focus verleggen naar de zintuiglijke ervaring van het maken? En hoe maken we ruimte voor praktijken waarin de lichamelijke stimulatie van het maakproces even belangrijk, of zelfs belangrijker is dan het resulterende werk? 

In aflevering drie van Kunst is Collectief – de voorjaarsreeks van Kunst is Lang waarin we onderzoeken wat het betekent om een collectief te zijn – zijn Jonmar van Vlijmen, Ronald Boer en Rosanne van Wijk van De Onkruidenier te gast. Als ‘ecosysteem-futuristen’ onderzoeken zij hoe we ons kunnen leren aanpassen aan een landschap dat onderhevig is aan klimaatverandering.