KAN NIET BESTAAT NIET: Arna Mačkić
Kan een speciale plek in de publieke ruimte om samen vanaf te duiken de verschillen in een stad overbruggen? In aflevering twaalf van onze podcast Kan niet bestaat niet gaat architect Arna Mačkić hierover in gesprek met Maurits de Bruijn.
Mostar is een stad in het huidige Bosnië en Herzegovina en is eeuwenlang een cultureel kruispunt geweest tussen Oost en West. In 1993 haalde Mostar het wereldnieuws toen de Stari Most, een 16e-eeuws Ottomaans architectonisch meesterwerk, tijdens de Kroatisch-Bosnische Oorlog werd verwoest. De brug stond voor haar inwoners symbool voor de stad, los van hun culturele of religieuze achtergrond. De verwoeste verbindingsbrug tussen het meer katholieke en het meer islamitische deel van de stad zorgde ervoor dat Mostar steeds meer segregeerde en er parallelle werelden ontstonden aan beide zijden van de rivier. Inmiddels is de brug weer herbouwd en door UNESCO tot werelderfgoed verklaard. Toch is de verbinding tussen de inwoners aan beide zijden daarmee niet hersteld.
Arna Mačkić vertelt in aflevering twaalf van Kan niet bestaat niet over haar niet uitgevoerde architectonische interventie JUMP. Gebaseerd op het oeroude gedeelde ritueel om van de Stari Most te duiken, maakte Mačkić een ontwerp voor een publieke plek waar alle bewoners van Mostar op een ongedwongen manier vanaf verschillende hoogtes de rivier in zouden kunnen duiken. Mačkić hoopte zo op een ongedwongen manier ontmoeting te kunnen faciliteren om zo nieuwe, gemeenschappelijke herinneringen te creëren en de stad weer samen te brengen rondom hun brug. De springplek is er nooit daadwerkelijk gekomen. Het voorstel resulteerde in een veelgeprezen boek en lezingen wereldwijd, maar ook voor kritiek van uit de lokale context.
In gesprek met Maurits de Bruijn vertelt Mačkić ook over het project Public Centre for Architectural Disaster & Collective Healing, haar inzending voor de Prix de Rome (met Studio L A), en reflecteert ze op het belang van dit soort prijzen voor opkomend talent, maar ook op de problematiek van zo’n op competitie gericht systeem. Beide plannen zijn nooit daadwerkelijk uitgevoerd, en Mačkić won de prijs niet, maar voor haar ligt succes meer in de mogelijkheid om te werken aan projecten waarvoor ze zelf urgentie voelt, en het feit dat haar voorstellen anderen aan het denken zetten en zo een stapje kunnen vormen in de oplossingen van een sociaal probleem.
Ik had dit gewoon gemaakt uit eigen initiatief. Ik heb niemand benaderd daar of gezegd van; ‘Hee ik ga dit maken, wat vind je daarvan?’ Ik heb het gewoon gedaan, zoals wij hier in het westen gewoon dingen doen, omdat we denken: ‘het kan en ik doe het gewoon’.
Over Arna Mačkić
Arna Mačkić is werkzaam als architect en is mede-oprichter van studio L A. Mačkićs projecten vormen vaak een reactie op een mechanisme van insluiting en uitsluiting. Collectieve identiteit en migratie spelen een belangrijke rol in haar werk. Ze ziet architectuur als een verbindende factor die de wonden van het verleden kan helen, zonder de littekens weg te poetsen.
Over Kan niet bestaat niet
Hoe beschrijf je zoiets fysieks als een kunstwerk als het nooit daadwerkelijk bestaan heeft? Podcastserie Kan niet bestaat niet gaat over een specifiek aspect van de kunstenaarspraktijk: niet gemaakte-kunst. De verhalen geven een bijzondere inkijk in de vaak onzichtbare dagelijkse praktijk.
De inzending van Arna Mačkić voor de Prix de Rome Architectuur 2022, is nog tot 9 april 2023 te zien het Nieuwe Instituut.
Kan niet bestaat niet is een samenwerking tussen Mister Motley en de Brakke Grond, en komt tot stand met financiële steun van het Mondriaan Fonds.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl